به گزارش ایبِنا از بلومبرگ، انبارهای داخلی بسیاری از بازارها اشباع شده و تولیدکنندگان به ناچار نفت مازاد خود را در نفتکش‌های پهلو گرفته ذخیره کرده اند. پالایشگاه‌ها رفته رفته فعالیت خود را متوقف می‌کنند چون هیچ‌کس به سوخت تولیدی آنها احتیاجی ندارد.
در بازارهای فیزیکی نیز، بشکه‌های نفت زیر ۱۰ دلار دست به دست می شود و تعداد کمی از تولیدکنندگانی که در خشکی محاصره شده‌اند، برای حمل محصولاتشان حتی به مصرف کنندگان پول هم می‌دهند.
«گری راس» مدیر ارشد سرمایه گذاری در شرکت بلک گلد گفت: بازار فیزکی نفت قفل شده است. جریان حمل و نقل محصولات به دلیل گسسته شدن فاجعه بار زنجیره تقاضا، دست و پا می‌زند.
ریشه این موضوع کاهش فزاینده میزان مصرف است؛ اتفاقی که از زمان تبدیل شدن جریان پایدار نفت به یک ضروت برای اقتصاد جهان در طول یک قرن گذشته، بی سابقه بوده است.
رکود سال ۱۹۲۹، دو شوک نفتی دهه ۷۰ میلادی و بحران مالی سال ۲۰۰۸ حتی به گرد پای کاری که کرونا با تقاضای نفت جهان کرده است، نمی‌رسند. جهان به طور معمول ۱۰۰ میلیون بشکه نفت در روز مصرف می کند و براساس تخمین تجار و تحلیلگران، یک چهارم این میزان ظرف تنها چند هفته ناپدید شده است.
صنعت هواپیمایی جهان زمین‌گیر، کسب و کارها و کارخانه های بیشماری تعطیل و میلیاردها نفر مجبور به ماندن در خانه شده اند.
«مایک ویرث» مدیرعامل غول نفتی شورون در گفت‌وگو با تلویزیون بلومبرگ گفت: کلید تقاضا به وضوح در برخی از مناطق جهان به شکلی چشمگیر متوقف شده است.
مشکل کنونی این است که در مناطقی که باید، انبارهای ذخیره وجود ندارد. در حالی که میزان تقاضا روزانه ۲۰ میلیون بشکه کمتر از میزان عرضه است، جهان برای تولیدات ۲ یا سه ماه آینده به اندازه کافی انبار ندارد اما موضوع بیش از پیش بغرنج است زیرا ظرفیت انبار جهان که به طور عمده در مراکزی معدود همچون روتردام، کارائیب و سنگاپور متمرکز هستند، برای تمام تولیدکنندگان قابل دسترسی نیست. برای آن‌دسته از تولیدکنندگانی که به خطوط انتقال و بندرگاه دسترسی ندارند، ظرفیت انبارهای داخلی ظرف چند روز پر می‌شود.
در سوی دیگر، برای آن‌دسته از تولیدکنندگانی که به ساحل دسترسی دارند، یک راه حل این است که از نفتکش های غول پیکر به عنوان انبار ذخیره شناور استفاده کنند؛ اتفاقی که هم اکنون به شکلی بی سابقه در حال رخ دادن است.
مدیرعامل شرکت فرانت لاین مالک بزرگ‌ترین نفتکش جهان روز جمعه اعلام کرد که هرگز چنین تقاضایی را برای اجاره نفتکش به منظور ذخیره بلندمدت نفت به یاد ندارد.
به گفته وی، تجار و تولیدکنندگان می‌توانند ۱۰۰ میلیون بشکه را در دریا معلق نگه دارند اما این رقم تنها برای تولید مازاد چند روز کفایت می‌کند.
در آمریکا شرکت Plains All American Pipeline LP یکی از بزرگ‌ترین شرکت های احداث خط لوله، از تولیدکنندگان نفت خواسته است تا به منظور جلوگیری از اشباع شدن شبکه ارتباطی سرچاه‌های نفت و پالایشگاه‌ها، به طور داوطلبانه تولیدات نفت خود را کاهش دهند.
انبارهای نفت جهان در حال سرریز شدن است زیرا تعطیلی بخش وسیعی از اقتصاد جهان، میزان تقاضا را به شکلی فاجعه‌بار کاهش داده است. فروپاشی و نابودی صنعت هواپیمایی و کاهش بی سابقه مسافرت‌های هوایی سوخت مصرفی هواپیماها را تا ۷۵ درصد یا به عبارتی پنج میلیون بشکه در روز کاهش داده است.
در مورد گازوئیل نیز شرایط مشابه است؛ رانندگان آمریکایی با مصرف روزانه بیش از ۹ میلیون بشکه، بزرگ ترین منبع تقاضا برای گازوئیل هستند و پس از آنکه مقامات تمام ایالات متحده شامل کالیفرنیا و نیویورک به ساکنان خود اعلام کردند که در خانه بمانند، میلیاردها سفر با وسایل نقلیه و خودرو متوقف شده است؛ این الگو برای آسیا و اروپا نیز صدق می‌کند.
«بن لوکاک» رییس شرکت ترافیگورا گروپ دومین شرکت خصوصی معامله‌گر نفت جهان، ضمن اشاره به اینکه «تخریب و فروپاشی تقاضای نفت بی‌سابقه است» تخمین می‌زند که ضربه وارد شده به مصرف سوخت در ماه آوریل به ۲۲ میلیون بشکه در روز برسد.
حدود ۷۰۰ پالایشگاه در سرتاسر جهان نفت خام را به گازوئیل و سایر سوخت‌های دیزلی تبدیل می‌کنند. آنها شروع به کاهش و یا حتی توقف تولیدات خود کرده‌اند زیرا اوضاع تقاضا برای سوخت تولیدی شان بسیار اسفناک است.
برای مثال در هندوستان، جایی که جمعیت ۱.۳ میلیارد نفری آن تا اواسط آوریل در قرنطینه هستند، بزرگ‌ترین پالایشگاه کشور نرخ پردازش را در اکثر نیروگاه‌های خود به اندازه ۳۰ درصد کاهش داده است.
این در حالی است که یک پالایشگاه کمی کوچک‌تر در ایتالیا مرکز اروپایی شیوع ویروس کرونا، روز جمعه به دلیل کاهش ۸۵درصدی تقاضای سوخت، تعطیل شد.
در نتیجه افول فعالیت پالایشگاه‌ها، بازار نفت خام نیز به دردسر افتاده است. بسیاری از نفت‌های خام به ویژه آنهایی که چسبندگی داشته و میزان گوگرد آن زیاد بوده و پالایش آن فرآیند دشواری است، در شاخص‌های بین المللی با تخفیف‌های گزاف معامله می‌شوند. نفت سنگین «وسترن کانادین سلکت» روز جمعه به کف تاریخی خود یعنی بشکه ای ۴.۵۱ دلار رسید.
در آمریکا، هر بشکه نفت ترش اوکلاهاما با قیمت ۵.۷۵ دلار، نبراسکا اینترمیدیت ۸ دلار و نفت شیرین وایومینگ ۳ دلار دست به دست می‌شود.
این در حالی است که در گوشه‌هایی گمنام از بازار نفت خام آمریکا، قیمت‌ها منفی شده اند؛ نفت ترش وایومنیگ آسفالت (نوعی نفت که عمدتا برای تولید قیر استفاده می‌شود) در اواسط مارس و براساس قیمت ثبت شده توسط گروه تجاری انرژی مرکوریا هر بشکه منفی ۱۹ سنت معامله شد.
شاید غافلگیرکننده این باشد که معاملات آتی شاخص‌های اصلی نفت خام همچنان در سطوح بالا معامله می‌شود. شاخص برنت که تقریبا قیمت دو سوم نفت جهان را تعیین می‌کند، کار خود را در هفته گذشته با بشکه‌ای ۲۴.۹۳ دلار تمام کرد؛ رقمی که در مقایسه با کف تاریخی آن در سال ۱۹۸۸ (بشکه‌ای ۹.۵۵ دلار) به مراتب بالاتر است.
با این حال پیش‌بینی می‌شود قیمت معاملات آتی برنت ۱۰ دلار دیگر کاهش یابد و برخی دیگر معتقدند که برنت و وست تگزاس اینترمیدیت طی چند روز آینده به زیر ۲۰ دلار خواهند رسید.
مرحله بعدی آشفتگی و تشنج بازار نفت، توقف گسترده تولیدات است زیرا شرکت‌های حفاری به این نتیجه رسیده‌اند که تنها گزینه روی میز این است که تا رسیدن روزهای خوب، دست از کار بکشند.
شرکت دولتی پتروبراس برزیل اعلام کرده است که تولیدات خود را در سال جاری به اندازه ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد داد. در کانادا، برخی از تولیدکنندگان تولیدات خود را متوقف کرده‌اند.
بسیاری از تولیدکنندگان تمایلی به تعطیل کردن فعالیت چاه‌های نفت ندارند زیرا معتقدند از دست دادن کمی پول و در آمد با قیمت‌های کنونی بهتر از آن است که هیچ درآمدی وجود نداشته باشد اما هر چه پالایشگاه‌های بیشتری تعطیل، خطوط انتقال بیشتری متوقف و انبارهای بیشتری تا گلو اشباع شوند، آنها به زودی به این نتیجه خواهند رسید که راه دیگری وجود ندارد.
مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری بلک گلد مستقر در دبی معتقد است: مشکل این است که هیچ‌کس نمی‌خواهد نفر اولی باشد که کرکره را پایین می‌کشد.
