عطا بهرامی؛ کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا با اشاره به مجموعه اقدامات دولت و بانک مرکزی در کاهش رشد نقدینگی و تورم اظهار کرد: دولت قبل از ریال به ریال آنچه که توانست استفاده کرد به نحوی که خالص بدهی دولت از بانک مرکزی ۴ هزار میلیارد تومان شد یعنی دولت هرآنچه بانک مرکزی داشته را ریال کرده است. این پولی کردن بودجه دولت قبلی در نقدینگی موثر بود و آسیب زیادی هم وارد کرد به نحوی که با اوراق فروشی به بورس هم ضربه وارد شد و پایه پولی هم بالا رفت. اما دولت جدید این موارد را متوقف کرد و نه اوراق فروخت و نه از تنخواه استفاده کرده که اقدامات ارزشمندی بود.
این کارشناس اقصادی با بیان اینکه دولت سیزدهم کار خود را به خوبی انجام داده ؛ به نحوی که هم استفاده از تنخواه و هم پولی کردن بودجه را کنار گذاشته که قابل تقدیر است؛ گفت: مشکل این است که از سال ۸۱ تا کنون ۸۹ درصد خلق پول توسط بانک ها انجام شد و سهم دولت در این میان ۱۱ درصد بود. بانک مرکزی کاری که از سال ۹۹ تعریف شد اما انجام نشد را شروع کرده و در حال انضباط بخشی به بانک‌هاست اما هدفگذاری که شده ایراداتی دارد. مثلا ترازنامه قرار است بانک ها ۱.۵ تا ۲ درصد رشد کند که می‌توان کار بهتری جایگزین کرد.
بهرامی تصریح کرد: بانک مرکزی به جای اینکه ترازنامه را محدود کند باید پول را حاکمیتی نگهدارد اما این در حالی است که خلق پول خصوصی شده و بانک ها خودشان این کار را انجام می دهند ،یعنی دارایی موجود را خریداری می کنند و با پول بانک مرکزی امورات را می گذرانند.
وی با تاکید براینکه بانک مرکزی ریسک بانکها را نخرد، اظهار کرد: بانک باید خودش ریسک خود را بپذیرد و اگر ورشکست شد با پول بانک مرکزی ادامه مسیر ندهد. این نخریدن ریسک بانکها باعث می‌شود بی‌مهبا خلق پول نکند. دولت هنوز نتوانسته ساختار پولی کشور را از انچه ساختار گذشته بود تغییر بدهد بنابراین تورم هم مهار نخواهد شد. در واقع یک اراده سیاسی بسیار بالایی را در بانک مرکزی و بین قوا نیاز داریم ک قانون را درخصوص بانکها اجرایی کنیم.
به گفته این کارشناس اقتصادی، تا زمانی که ریسک بانک ها را می خریم و با تحمیل تورم به مردم آنها را نجات می دهیم مشکل تورم و نقدینگی حل نمی‌شود. بانکی که ورشکسته شده باید ورشکسته شود و نگذاریم این اتفاق رخ ندهد.
بهرامی تاکید کرد: اقداماتی که دولت در بخش بودجه انجام داده بسیار ارزشمند است چرا که تورم را کم کرده و هرچند بانک مرکزی تلاش‌های خوبی در زمینه کاهش نقدینگی داشته اما روند خلق پول بانکها هم باید کنترل شود که روزانه حدود ۳هزار میلیارد تومان چاپ نکنند! در واقع تلاش خوبی شکل گرفته اما سرعتی که در زمینه کاهش نقدینگی داریم باید بیشتر شود.
وی گفت: در نظام بانکی ما تسهیلات تکلیفی را شر مطلق توصیف کرده‌اند که خیلی هم درست نیست. اگر بانک ها مجبور شوند براساس قانون تسهیلات تکلیفی بدهد و مثلا هزار هزار میلیارد تومان وام بابت ساخت و ساز بدهند اما با سود متعارف و تضمین دولت باشد چه مشکلی دارد؟ موضوع مهم بعدی ارز چند نرخی است است که باعث می‌شود جهش ها ادامه داشته باشد که این مهم نیز می تواند اثر کاهش تورم را خنثی کند. در نتیجه باید ثبات بالایی در بازار داشته باشیم.
