28 مرداد 1399 - 09:52

چشم‌انداز افت تجارت جهانی

با توجه به سرعت آهسته بازیابی اقتصادی، ممکن است رشد تجارت جهانی همچنان در سطح پایین‌تر از مسیر قبل از شیوع بیماری باقی بماند.
کد خبر : ۱۱۷۱۹۶
تحلیل

بر اساس آخرین گزارش تجارت جهانی (ژوئن ۲۰۲۰) با توجه به افزایش همه‌گیری ویروس کووید ۱۹ در جهان، تجارت جهانی در نیمه نخست سال ۲۰۲۰ به شدت سقوط کرده است. اقتصاددانان سازمان تجارت جهانی هم اکنون بر این باورند که اگرچه حجم تجارت در سال ۲۰۲۰ روند نزولی شدیدی را ثبت می‌کند، بعید است که تجارت جهانی به بدترین سناریوی پیش‌بینی شده در ماه آوریل برسد.


بر اساس آمار سازمان تجارت جهانی (WTO)، حجم تجارت کالا در فصل اول سال ۲۰۲۰، نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳ درصد کاهش یافته است. در حالیکه بیماری کرونا کل جهان را تحت تاثیر قرار داده، تخمین اولیه از حجم تجارت کالایی در فصل دوم سال ۲۰۲۰ کاهش ۱۸.۵ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد. براساس پیش‌بینی صورت گرفته در ماه آوریل توسط کارشناسان WTO، با توجه به عدم قطعیت در مورد شدت و تاثیر اقتصادی جهانی این بیماری دو مسیر قابل قبول برای تجارت سالانه می‌توان متصور بود: یک سناریوی نسبتا خوش‌بینانه که در آن حجم تجارت جهانی کالا در سال ۲۰۲۰، ۱۳ درصد کاهش می‌یابد، و یک سناریوی بدبینانه که تجارت در آن ۳۲ درصد سقوط می‌کند. با توجه به شرایط موجود، تجارت برای رسیدن به پیش‌بینی خوش‌بینانه فقط نیاز به رشد ۲.۵ درصد در فصول باقی مانده از سال دارد.  به هر حال، با نگاهی به سال ۲۰۲۱، تحولات منفی ناشی از موج دوم ویروس کووید-۱۹، رشد اقتصادی ضعیف‌تر و محدودیت‌های اجتماعی متداول، می‌تواند باعث سقوط زودهنگام توسعه تجارت جهانی شود.


بر اساس نظر سازمان تجارت جهانی، سقوط تجارت جهانی از منظر تاریخی بسیار بزرگ است و تصمیمات سیاستی نقش مهمی در تعیین سرعت بهبود اقتصادی دارند. برای بازگرداندن تولید و تجارت به روال اولیه در سال ۲۰۲۱، لازم است سیاست‌های مالی، پولی و تجارت در یک جهت حرکت کنند.


با توجه به داده‌های تجاری موجود در فصل دوم سال ۲۰۲۰، سناریوی بدبینانه پیش‌بینی ماه آوریل که در آن حتی هزینه‌های بهداشتی و اقتصادی بیشتر از میزان واقعی فعلی فرض شده بود، کمتر محتمل است، زیرا در فصل اول و دوم کاهش شدیدتری رخ داده است. ویروس همه‌گیر کووید-۱۹ و تلاش‌های مهار آن از نیمه دوم ماه مارس شدت گرفت. اقدامات و محدودیت‌های سختگیرانه در زمینه فاصله اجتماعی در سفر و حمل و نقل در اکثر کشورها در ماه‌های آوریل و مه کاملاً مؤثر بوده است. این تحولات بر شاخص‌های اقتصادی زیادی منعکس شده که در مجموع نشان می‌دهد تجارت احتمالا در فصل دوم ۲۰۲۰ به شدت کاهش یافته است. شاخص‌های سفارشات صادراتی جدید از شاخص‌های مدیران خرید نیز پس از افت در آوریل (نمودار ۱) در ماه مه شروع به بازیابی کرده است.


با توجه به سرعت آهسته بازیابی اقتصادی، ممکن است رشد تجارت جهانی همچنان در سطح پایینتر از مسیر قبل از شیوع بیماری باقی بماند. در نمودار ۱ خطوط نقطه چین سبز رنگ نشان‌هنده این موضوع است که در این حالت رشد تجارت برای سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۵ درصد خواهد بود. از سوی دیگر، بازگشت سریع به مسیر پیش از بیماری همه گیر، رشد تجارت در سال ۲۰۲۱ را در حدود ۲۰ درصد، مطابق با سناریوی خوش‌بینانه پیش بینی آوریل، نشان می‌دهد. انتخاب سیاست‌های پولی، مالی و تجاری نقش مهمی در تعیین سرعت بهبودی خواهد داشت.


نمودار ۱- حجم تجارت جهانی کالا با تواتر فصلی از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱ میلادی



منبع: سازمان تجارت جهانی


در مجموع، چشم‌انداز اقتصاد جهانی طی دو سال آینده بسیار نامشخص است. سازمان‌های بین‌المللی با تکیه بر چندین سناریو پیش‌بینی رشد اقتصادی و رشد تجارت جهانی را منتشر کرده‌اند. پیش‌بینی‌های بانک جهانی، OECD و صندوق بین‌المللی پول نشان‌دهنده کاهش چشمگیر تجارت جهانی و تولید ناخالص داخلی است که با پیش‌بینی WTO برای سال جاری مطابقت دارند. پیش‌بینی اخیر بانک جهانی حاکی از کاهش ۵.۲ درصدی تولید جهانی در سال ۲۰۲۰ است که بین دامنه خوش‌بینانه و بدبینانه WTO است. پیش‌بینی‌های تولید ناخالص داخلی سایر سازمان‌های بین‌المللی برای سال ۲۰۲۰ نیز به طور فزاینده‌ای منفی است، درحالیکه پیش‌بینی‌های تجاری آنها تقریباً مطابق با سناریوی خوش‌بینانه سازمان تجارت جهانی است. این برآوردها حاکی از این است که تجارت نقش کمتری در کاهش رشد تولید ناخالص داخلی در مقایسه با بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ دارد.


منبع: ایبِنا


مریم شادی (کارشناس اقتصادی)

ارسال‌ نظر
فیلم و پخش زنده
بیشتر