به گزارش خبرنگار بین الملل ایبِنا و به نقل از الجزیره، حفیظه کایا آرکان، رئیس کل بانک مرکزی ترکیه تنها ۸ ماه پس از تصدی سکان ریاست این بانک از سمت خود کناره گیری کرد، اقدامی که برای عرصه اقتصادی ترکیه تعجب آور نبود.
پیش از اعلام آن، تصمیم رسمی ریاست جمهوری ترکیه به گونه‌ای دیگر رقم خورد، زیرا حاکی از برکناری آرکان به جای پذیرش صرف استعفای وی، علاوه بر انتصاب معاون وی، فاتح کاراهان، به عنوان رئیس بانک جدید مرکزی بود.
آرکان در توییت خود در پلتفرم X گفت که تصمیمش با هدف حفظ خانواده و فرزندش که زیر یک سال و نیم است و تحت تاثیر قرار گرفتن بیشتر از کمپینی که علیه او با هدف لطمه زدن به شهرت او راه اندازی شده است گرفته شده است.
ماه گذشته، رسانه‌های ترکیه گزارش دادند که یکی از کارمندان بانک مرکزی شکایتی را به مرکز ارتباطات ریاست جمهوری ارائه کرده و حفیظه کایا آرکان را متهم کرده است که به پدرش اختیارات گسترده‌ای در داخل بانک داده که به منزله دخالت در مراحل عزل و نصب و اخراج کارمندان علاوه بر بهره برداری از تسهیلات و اقامتگاه‌های بانک برای استفاده خانوادگی خود است که باعث سروصدای گسترده در شبکه‌های اجتماعی شد.
الجزیره نت سپس با مرکز تماس ریاست جمهوری ترکیه تماس گرفت تا صحت این اطلاعات را جویا شود، اما آن‌ها نیز به نوبه خود از اظهار نظر در مورد این موضوع خودداری کرده و آن را تکذیب یا تایید نکردند.
برخی روزنامه‌های محلی در آن زمان نیز گزارش دادند که رئیس جمهوری ترکیه از اظهارات ارکان رئیس سابق بانک مرکزی ناراحت شده است. چرا که حفیظه کایا آرکان از قیمت بالای اجاره بها در استانبول انتقاد کرده و گفته بود که پس از اینکه نتوانست خانه‌ای با قیمت مناسب پیدا کند، ناچار برای زندگی به خانه پدرش نقل مکان کرده است.
فاتح کاراهان که اولین جلسه خود به عنوان رئیس بانک مرکزی ترکیه را در ۸ فوریه برگزار می‌کند، در سال ۱۹۸۲ در اسکی شهیر به دنیا آمد.
او تجربیات برجسته آکادمیک و حرفه‌ای را با هم ترکیب کرد. پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه بوغازیچی در دپارتمان ریاضیات و مهندسی صنایع در سال ۲۰۰۶، تحصیلات تکمیلی خود را در رشته اقتصاد در دانشگاه پنسیلوانیا در ایالات متحده به پایان رساند و در سال ۲۰۱۲ مدرک کارشناسی ارشد و دکترا گرفت.
کاراهان کار خود را در بانک فدرال رزرو نیویورک آغاز کرد و تا سال ۲۰۲۲ در سمت‌های ارشد این بانک بود و سپس به عنوان اقتصاددان به آمازون پیوست و سپس در نوامبر همان سال به عنوان اقتصاددان ارشد منصوب شد. در ژوئیه ۲۰۲۳، کاراهان به سمت معاون رئیس بانک مرکزی ترکیه رفت و بعد جدیدی به حرفه متنوع او اضافه کرد.
لیر ترکیه پس از اعلام استعفای رئیس کل بانک مرکزی متزلزل شد و دلار حدود ۳۰.۵ لیر ترکیه را ثبت کرد، اما انتصاب فاتح کاراهان معاون رئیس بانک مرکزی ترکیه واکنشی سریع برای آرام کردن بازار‌های مالی بود.
اظهار نظر وزیر دارایی و خزانه داری ترکیه، مهمت شیمشک، درباره این استعفا نیز نقش مهمی در اطمینان بخشی به بازار‌ها و سرمایه گذاران داشت. وی با تاکید بر اینکه تصمیم حفیظه کایا ارکان کاملا شخصی و بنا به صلاحدید خود وی است، تاکید کرد که قصد دارد با همکاری و هماهنگی قوی در قالب یک تیم به سمت هدف ثبات قیمت حرکت کند.
بانک آمریکایی، جی پی مورگان، گزارش ارزیابی مثبتی را در مورد تغییرات اخیر در رهبری بانک مرکزی ترکیه منتشر کرد، زیرا این گزارش انتظار تشدید سیاست‌های پولی با رهبری کاراهان را داشت که او آن را «حامی» سیاست‌های پولی سخت‌گیرانه می‌دانست که امید‌ها را برای کاهش تورم و بهبود ارزش لیر ترکیه افزایش می‌دهد.
این گزارش همچنین حاکی از آن است که سیاست‌های پولی بیشتر بر مبارزه با تورم متمرکز خواهد شد که به معنای بالا نگه داشتن نرخ بهره برای مدت طولانی‌تر است و این نشان می‌دهد که عدم اطمینان در مورد دوره ریاست بانک‌های مرکزی عامل نگرانی سرمایه گذاران است.
محمد ابوعلیان، پژوهشگر اقتصادی نیز به نوبه خود می‌گوید: عدم تداوم طولانی مدت - کمتر از ۵ سال - رئیس کل بانک مرکزی، نشانه عدم استقلال بانک مرکزی و سیاست‌های پولی آن است؛ که بر ثبات اقتصادی تأثیر منفی می‌گذارد و تصویری منفی را در خارج از کشور منعکس می‌کند.
ابوعلیان انتظار دارد که مدیریت جدید بانک مرکزی علاوه بر تلاش برای افزایش اعتماد به پول محلی از طریق تشویق پس‌انداز در آن، و تلاش برای دور شدن از اتکای بیش از حد به "دلارسازی"، برای مقابله با تورم بالا و حفظ ثبات ارزش لیر ترکیه با چالش‌های بزرگی روبرو شود.
وی همچنین خاطرنشان کرد: رئیس جدید در شرایطی وظیفه کاهش تورم را برعهده خواهد داشت که برای رضایت از سیاست‌های رئیس جمهور ترکیه مجبور به کاهش معقول نرخ بهره خواهد شد.
روسای بانک مرکزی ترکیه در چهارسال اخیر:
حفیظه کایا آرکان در ۲ فوریه ۲۰۲۳ استعفا داد
شهاب چاو اوغلو، در ۹ ژوئن ۲۰۲۳ برکنار شد
ناجی آگبال، در ۲۰ مارس ۲۰۲۱ برکنار شد
مورات اویصال، در ۷ نوامبر ۲۰۲۰ برکنار شد
مورات چتین کایا، در ۶ ژوئیه ۲۰۱۹ برکنار شد
