به گزارش خبرنگار ایبِنا، دلار که در زمستان سال گذشته با قیمت ۶۲ هزار تومان معامله می‌شد با اقدامات بانک مرکزی و راه‌اندازی مرکز مبادله ایران اکنون در بازار غیر رسمی وارد کانال ۴۸ هزار تومان شده است. این روز‌ها، دلار روند با ثباتی را طی می‌کند و باعث ثبات در بازار‌های مالی دیگر هم شده است، از بازار مسکن گرفته که انتظارات تورمی را به اوج رسانده بود تا بازار خودرو که هر روز با نرخ دلار قیمت گذاری می‌شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم بازار غیررسمی در ارز حدود ۵ درصد است، اما التهاب در این بازار باعث افزایش قیمت و در نهایت تورم خواهد شد. حتی در زمانی که قیمت دلار به بیش از ۶۰ هزار تومان رسیده بود نرخ واردات کالا‌های اساسی بسیار پایین‌تر در نظر گرفته شد، اما در بازار، برخی قیمت‌گذاری‌ها با نرخ بازار غیررسمی انجام می‌شد.
یکی از وظایف اصلی بانک مرکزی هر کشوری صیانت از ارزش پول ملی است. قیمت ارز در زمستان سال گذشته به حدود ۶۲ هزار تومان رسید و انتظارات تورمی به همین نسبت افزایش یافت. برهمین اساس در دوم اسفند ماه مرکز مبادله ایران راه‌اندازی شد. در ابتدا برخی کارشناسان بر این باور بودند که این مرکز نیز مانند مراکز قبلی ارزی که در دولت‌های قبل به شکل دیگری وجود داشت، تاثیر خاصی در بازار نخواهد گذاشت، اما با گذشت بیش از ۵ ماه از راه‌اندازی این مرکز شاهد ثبات نرخ ارز در بازار هستیم.
دلیل اصلی آن هم متفاوت بودن عملکرد مرکز مبادله ایران نسبت به سایر مراکز در دولت‌های قبلی است. در دولت دهم مرکز مبادله ارز، مسئولیت منظم کردن حوالجات ارزی را بر عهده داشت. در دولت دوازدهم هدف بازار متشکل ارزی مدیریت بازار اسکناس بود، اما تجمیع این دو بازار و همینطور مسکوکات که پیوستگی مثبتی با ارز دارد در ظرف مرکز مبادله ایران گنجانده شد، اما در مرکز فعلی هر دو بخش را در نظر گرفته شده است.
اقدام اصلی بانک مرکزی تحول در بخش ارز خدماتی بود که به اسکناس مربوط می‌شود و این اقدام توانست تقاضا را از بازار غیررسمی کاهش دهد. مشکلی که در گذشته وجود داشت، این بود که به برخی تقاضا‌ها در بازار پاسخ داده نمی‌شد و یا روند آن به قدری طولانی بود که فشار آن به بازار غیر رسمی وارد می‌شد که ارز دانشجویی بخشی از آن است. در سرفصل‌های ارز خدماتی، بانک مرکزی برنامه‌ریزی کرده تا پوشش حداکثری در این زمینه داشته باشد و نیاز‌های واقعی ارز احصا شود. در مرکز مبادله ایران ۶۳ سرفصل برای ارز خدماتی تعریف شده است که در واقع باعث شد تقاضا‌ها از بازار غیر رسمی به بازار رسمی منتقل شود.
دولت با همکاری بانک مرکزی هزینه تمام شده تولید کالا‌های صادراتی را محاسبه کرد. از سوی دیگر یارانه انرژی و بخش‌های دیگر در نظر گرفته شد و بر همان اساس قیمت تمام‌شده به دست آمد. بر همین اساس کارخانجات تولیدی نیز برای بهره‌مندی از یارانه، ارز صادراتی را به مرکز مبادله ارز و طلای ایران منتقل کردند. البته قیمت‌گذاری در این بازار نیز مانند بازار‌های قبلی دستوری نیست و نرخ شناور دارد؛ اما به هر حال باعث شد تا ارزهای صادراتی بیشتری به این سمت سوق یابد.
