به گزارش ایبنا، یحیی لطفی‌نیا کارشناس اقتصادی درباره التهابات اخیر بازار ارز گفت: پیش از آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی، ایران تنها اجازه داشت از این دارایی برای پرداخت حق عضویت در سازمان ملل و تأمین مالی برخی اقلام بشردوستانه از محل کانال مالی سوئیس استفاده کند؛ بطوریکه هیچگونه گشایش واقعی در سال‌های منتهی به شهریورماه ۱۴۰۲ انجام نشد.
وی افزود: این در حالی است که از ابتدای مردادماه، پس از مذاکرات طولانی و با وساطت برخی کشور‌های منطقه نظیر قطر و عمان در چارچوب مبادله ۵ زندانی آمریکایی در ایران و ۵ زندانی ایرانی در آمریکا، منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی به ارزش ۵.۶ میلیارد یورو به حساب شش بانک ایرانی (کشاورزی، سامان، پاسارگاد، گردشگری، کارآفرین و شهر) در دو بانک قطر (الاهلی و الدخان) منتقل و برای بانک مرکزی قابل دسترس شده است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم گفت: در پی سفر اخیر رئیس‌کل بانک مرکزی به قطر، عملیات استفاده از این منابع هموار شده است. مروری بر نوسانات نرخ ارز در بازار غیر رسمی همزمان با تحولات آزادسازی منابع ارزی، اهمیت این موضوع را به تصویر می‌کشد.
نمودار ۱. روند نرخ ارز غیر رسمی و تحولات مربوط به آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده در کره جنوبی
لطفی‌نیا با تشریح علت کاهش ارزش منابع بلوکه شده ایران گفت: طولانی‌شدن آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده در کره‌جنوبی همزمان با کاهش ارزش ارز ملی این کشور یعنی وون بود؛ به‌گونه‌ای که ارزش برابری وون در مقابل دلار از سپتامبر ۲۰۱۸ تا اوت ۲۰۲۳ (زمان فرایند آزادسازی منابع) حدود ۱۷.۵ درصد افت داشته است.
وی ادامه داد: بنابراین دلیل اصلی کاهش ارزش دلاری منابع ارزی که به شکل وون نزد بانک‌های کره‌ای رسوب‌کرده، کاهش ارزش وون مقابل دلار بوده است، افزایش تورم داخلی کره‌جنوبی در دوره یاد شده و اجرای سیاست‌های انبساطی توسط بانک مرکزی این کشور، به طور خاص طی دوره شیوع کرونا و در مواردی مداخله مقام پولی کشور کره به‌منظور کاهش ارزش وون در مقابل سایر ارز‌ها در راستای حمایت از توسعه صادرات مهم‌ترین دلایل کاهش ارزش وون در مقابل دلار بوده است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به طولانی‌بودن فرایند آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده (از سال ۱۳۹۷ تا شهریورماه ۱۴۰۲)، افزود: عدم توفیق در آزادسازی و استفاده از این منابع با وجود ارائه خبر‌های امید آفرین در ادوار مختلف باعث شد که اثر روانی آزادسازی این منابع کاهش یابد؛ بطوریکه در این دوره نیز اثر روانی مربوط به آزادسازی منابع مذکور حداقلی بود.
لطفی‌نیا ادامه داد: بنابراین انتظار می‌رود با اقدامات عملیاتی که در تعامل بین بانک مرکزی ایران و قطر در حال انجام است، آثار واقعی آن در فضای تجارت خارجی کشور ملاحظه شود.
وی با اشاره به وقوع عملیات طوفان‌الاقصی علیه رژیم صهیونیستی، گفت: گمانه‌زنی‌ها و شایعاتی از سوی رسانه‌های غربی، منافقین و همچنین تجزیه‌طلبان در خصوص بلوکه‌شدن مجدد این منابع مطرح شد. در واقع در ابتدا این ادعا مطرح شد که منابع آزاد شده برای تأمین مالی عملیات حماس مورداستفاده قرار گرفته که اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر عدم مصرف حتی یک ریال از این منابع توسط ایران، این ادعا را رد می‌کرد.
لطفی‌نیا ادامه داد: این موضوع ضمن بی‌اعتبار کردن ادعای مطرح شده (اثر مثبت بر بازار ارز)، این علامت را به بازار ارز مخابره کرد که باتوجه‌به عملیاتی‌شدن استفاده از منابع ارزی آزاد شده ایران هنوز از این منابع استفاده نکرده که (اثر منفی بر بازار ارز).
این کارشناس اقتصادی با اشاره به شکست رسانه‌های معاند در ایجاد جو منفی در بازار ارز، گفت: در ادامه گمانه‌زنی‌ها و شایعات مطرح شده در این زمینه، خبرگزاری‌ها و برخی نمایندگان آمریکایی ادعا کردند که تا زمان مشخص‌شدن وضعیت تأمین مالی عملیات طوفان الاقصی، ایران امکان استفاده از منابع ارزی را نخواهد داشت.
وی افزود: این موضوع نیز توسط هر سه طرف ایرانی، قطری و آمریکایی رد شد؛ بنابراین ادعای مطرح شده و تحولات بعد از آن نیز مجدداً علامت‌های منفی و مثبتی به بازار ارز مخابره کرد. بگونه‌ای که ادعای مطرح شده علامت منفی و تکذیب و رد ادعای رسانه‌های آمریکایی علامت مثبت به بازار ارز مخابره نمود.
این کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به‌ضرورت مقابله با انتشار شایعات در زمینه مسائل اقتصادی گفت: متأسفانه بسیاری از اخبار نادرست به عاملی برای ایجاد ابهام و تلاطم در بازار ارز تبدیل شده است؛ بنابراین لازم است که دولت و بانک مرکزی رویکرد رسانه‌ای و عملیاتی مناسبی برای بهره‌گیری حداکثری از رویداد‌های آزادسازی منابع برای ایجاد آرامش و ثبات در بازار ارز به کار گیرند.
با وجود اینکه برخی رسانه‌ها به دنبال ایجاد التهاب و نااطمینانی در بازار ارز ایران بودند؛ به نظر می‌رسد که فعالیت رسانه‌ای گروه‌های سه‌گانه منافقین، تجزیه‌طلبان و رسانه‌ها و خبرگزاری‌های معاند از طریق انتشار شایعه و گمانه‌زنی‌های غلط برای ایجاد التهاب در بازار ارز ایران با شکست مواجه شده است.
