گاردین: سردرگمی، تنها قطعیت بازی تعرفه‌های ترامپ است

به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایبنا و به نقل از گاردین، دونالد ترامپ این هفته در پلتفرم «تروث سوشال» تأکید کرد که مهلت جدیدی در کار نخواهد بود و همه تعرفه‌ها از اول اوت ۲۰۲۵ اجرایی می‌شوند. او گفت: هیچ تغییری در این تاریخ ایجاد نشده و نخواهد شد.

اما در واقع تغییری اتفاق افتاده است. مهلت ۹۰ روزه‌ای که ترامپ در آوریل برای بالاترین تعرفه‌های تهدیدشده تعیین کرده بود، چهارشنبه به پایان رسید. با وجود این، کاخ سفید به جای اجرای تعرفه‌ها، عملاً یک ضرب‌الاجل را با ضرب‌الاجل دیگری جایگزین کرد.

برخی تحلیلگران خوش‌بین، به‌ویژه در وال‌استریت، این تعویق را نشانه‌ای می‌دانند که ترامپ هرگز شدیدترین تعرفه‌ها را اجرا نخواهد کرد. اما همزمان، ترامپ هفته گذشته موج تازه‌ای از نامه‌های تعرفه‌ای را خطاب به کشور‌ها منتشر کرد که نشانه‌ای از احیای همان فضای «روز آزادی» بود؛ روزی که او با لحنی هیجانی از اعمال تعرفه‌های سنگین علیه کشور‌هایی سخن گفت که به‌زعم او آمریکا را «غارت» کرده‌اند.

این نامه‌ها که همه در تروث سوشال منتشر شدند و امضای درشت ترامپ با ماژیک روی آنها خودنمایی می‌کرد، تعرفه‌های سنگینی را دربر داشتند: ۵۰ درصد علیه برزیل، ۳۰ درصد برای سریلانکا و ۳۵ درصد علیه کانادا. در برخی موارد، موضوعاتی فراتر از تجارت، مانند وضعیت ژایر بولسونارو، رئیس‌جمهور سابق برزیل، یا قاچاق فنتانیل از کانادا هم در میان بود.

پروفسور موریس آبستفلد از مؤسسه پترسون می‌گوید محتوای نامه‌های اخیر بسیار شبیه تهدید‌های آوریل است و این نشان می‌دهد «هیاهوی ترامپ درباره مذاکره صد‌ها توافق تجاری، بیش از حد اغراق‌شده بود.»

بازار‌های سهام تاکنون نسبت به تهدید‌های جدید ترامپ واکنش چندانی نشان نداده‌اند. پس از سقوط بازار‌ها در «روز آزادی»، شاخص S&P۵۰۰ دوباره رکورد زده است. هرچند تنش تازه با کانادا در روز جمعه بازار را کمی متزلزل کرد.

آبستفلد می‌گوید بازار اوراق قرضه، اما محتاط‌تر است و چهار بار کاهش نرخ بهره در سال آینده را پیش‌بینی می‌کند که نشانه نگرانی از کندی اقتصاد و تورم است. او می‌گوید: «اگر واقعاً انتظار دارید اقتصاد کند شود، سخت است بفهمید چرا بازار سهام این‌قدر خوشبین است. در نهایت یک‌جایی این وضعیت به هم می‌ریزد.»

دلار آمریکا نیز برخلاف انتظار‌ها ضعیف شده و بدترین عملکرد نیمه نخست خود در ۵۰ سال اخیر را ثبت کرده است؛ در حالی که تئوری اقتصادی معمولاً در واکنش به تعرفه‌ها، دلار قوی‌تر را پیش‌بینی می‌کند.

با وجود فشار بر دلار، شواهد اندکی حاکی از تأثیر شدید بر اقتصاد آمریکا وجود دارد. آمار اشتغال هفته گذشته فراتر از انتظار بود. اما کارشناسان هشدار می‌دهند این وضعیت پایدار نیست. بن می، مدیر تحقیقات اقتصاد کلان جهانی در آکسفورد اکونومیکس، معتقد است بخش زیادی از مقاومت اقتصاد ناشی از «پیش‌خرید»‌ها برای دور زدن تعرفه‌ها بوده که حالا اثرش رو به پایان است.

نیل شیرینگ، اقتصاددان ارشد کپیتال اکونومیکس، می‌گوید توافق‌های اخیر آمریکا با چین، انگلیس و ویتنام تأثیر تعرفه‌ها را کمرنگ کرده‌اند. اگر توافق‌هایی با هند، اتحادیه اروپا، مکزیک و کانادا هم حاصل شود، حدود ۷۵ درصد تجارت آمریکا پوشش داده خواهد شد و تأثیر تعرفه‌ها در نهایت به یک «شوک ملایم رکود تورمی» محدود می‌شود که تورم را از هدف ۳ درصدی فدرال رزرو فراتر می‌برد و رشد را کند می‌کند.

جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، اخیراً تأکید کرد که تعرفه‌ها باعث شده پیش‌بینی‌های تورم آمریکا به شکل محسوسی افزایش یابد و گفت: ما واکنش افراطی نشان ندادیم. در واقع اصلاً واکنش نشان ندادیم. فقط کمی زمان می‌خواهیم.

حتی اگر نرخ متوسط تعرفه‌ها برای اکثر کشور‌ها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد بماند – که بسیار کمتر از تهدید‌های «روز آزادی» است – باز هم این یک تغییر تاریخی در نظام تجارت جهانی خواهد بود. نیل شیرینگ می‌گوید: از نگاه آمریکا، این هنوز یک افزایش تاریخی تعرفه‌هاست که نرخ مؤثر تعرفه را به حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد می‌رساند؛ سطحی که از دهه ۱۹۴۰ دیده نشده بود.

صندوق بین‌المللی پول و بانک انگلستان نیز بار‌ها نسبت به هزینه‌های اقتصادی ناشی از بلاتکلیفی تعرفه‌های ترامپ هشدار داده‌اند که باعث سردرگمی شرکت‌ها و تعویق سرمایه‌گذاری‌ها شده است.

در حالی که ترامپ با نامه‌ها و تهدید‌های تازه خود هنوز مشخص نکرده تعرفه‌ها در نهایت چه‌قدر خواهند بود، یک نکته روشن است: بی‌ثباتی و عدم قطعیت همچنان ادامه خواهد داشت.

همزمان، شواهدی وجود ندارد که سیاست ترامپ توانسته باشد موجی از بازگشت تولید به آمریکا را رقم بزند. آبستفلد می‌گوید: به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها شاهد احیای تولید صنعتی در آمریکا باشیم. بعید است تعرفه‌ها بتوانند چنین هدفی را محقق کنند.