به گزارش خبرنگار ایبنا، اسماعیل للـهگانی؛ مدیرعامل بانک رفاه کارگران در سیوپنجمین همایش بانکداری اسلامیبا تأکید بر ضرورت حرکت به سمت بانکداری مدرن گفت: رفتن به این مسیر یک الزام است، زیرا در حوزه بینالمللی بانکها از فناوری روز استفاده میکنند. ما نیز موظفیم مدلهای جدیدی ارائه دهیم. در همین چارچوب، دو نوع قرارداد هوشمند طراحی شده است که بهویژه در شرایطی که استفاده از السیها با مشکل مواجه شده، میتوان از آنها بهره گرفت. در این روش بانک کالا را خریداری کرده و سپس میفروشد و بانکداری اسلامی بیش از همه از عقد مرابحه استفاده میکند. اگر این محصول اجرا شود، چه در داخل و چه در خارج از کشور میتوان از ظرفیت آن بهخوبی استفاده کرد.
به گفته للـهگانی، این موضوع شامل سه بخش فناوری اطلاعات، بانکداری و فقهی است. در سالهای اخیر فعالیتهای مبتنی بر بلاکچین به یکی از نقاط تحول در نظام بانکداری جهان تبدیل شده و پیشبینی میشود استفاده از ظرفیت قراردادهای هوشمند به ۳۹۰ میلیارد دلار برسد. او افزود: عقد مرابحه در کشورهای اسلامی سهم قابل توجهی دارد و به انسجام حقوقی کمک میکند. به همین دلیل باید بانکداری اسلامی در بستر فینتک ایجاد شود.
مدیرعامل بانک رفاه کارگران تصریح کرد: قراردادهای هوشمند بهعنوان یکی از نوآورانهترین کارکردهای فناوری بلاکچین شناخته میشود که موجب افزایش شفافیت، کاهش هزینههای واسطهگری و کاهش هزینههای انسانی خواهد شد. این قراردادها توانایی اتوماسیون فرایندهایی همچون تسهیلاتدهی، پرداخت و اعتبارسنجی را دارند.
به گفته او، عقد مرابحه سهم قابل توجهی از تسهیلات بانکی را شامل میشود و قراردادهای هوشمند در قالب عقد مرابحه ظرفیت بالایی برای تحول در نظام بانکی دارند؛ تجربهای که در امارات، اندونزی و بحرین نیز اجرا شده است. در اندونزی بستری ایجاد شده که با عنوان تطبیق فقه معاملات با ساختار قرارداد هوشمند شناخته میشود و انطباق کامل با شریعت دارد.
للـهگانی با توضیح فرآیند اجرای این طرح گفت: یکی بازیگر کلیدی این مدل بانک است که ابتدا کالا را از فروشنده خریداری و مالک آن میشود، سپس با سود مشخص به مشتری میفروشد. قرارداد هوشمند میان مشتری و بانک تنظیم میشود. در این طرح ابتدا ثبت درخواست توسط مشتری انجام شده، سپس اعتبارسنجی و اخذ تعهدنامه صورت میگیرد. در ادامه، خرید کالا توسط بانک انجام میشود و پس از فروش آن به مشتری، قرارداد اجرا شده و اقساط پرداخت میشود. در نهایت مالکیت کالا از بانک منتقل شده و به مشتری واگذار میشود.
وی افزود: در مرحله ثبت درخواست توسط مشتری، ناظر شرعی بررسی میکند تا هدف خرید مشروع باشد و معامله صوری صورت نگیرد. این اقدام به الزامات قانونی نیاز دارد که شامل تدوین قوانین پشتیبان برای شناسایی قرارداد هوشمند بهعنوان ابزار حقوقی لازمالاجراست.
مدیرعامل بانک رفاه کارگران در پایان خاطرنشان کرد: برای عملیاتی شدن این طرح پیشنهاد میشود ارتقای زیرساختهای فناوری، ترویج فرهنگ و آگاهیبخشی و همچنین حمایت مالی و سرمایهگذاری هدفمند در دستور کار قرار گیرد.