تامین مالی از چه طریقی منجر به خلق نقدینگی می‌شود؟

به گزارش خبرنگار ایبنا؛ کشورهای توسعه یافته برای تامین مالی بنگاه‌های تولیدی از بورس استفاده می‌کنند، اما بیشتر بنگاه‌های تولیدی در کشور‌های درحال توسعه از بانک تامین مالی می‌شوند. استفاده از راهکار‌های نوین در تامین مالی باعث رشد بیشتر اقتصاد می‌شود، بنابراین توسعه ابزار‌های تامین مالی مانند صدور اوراق مشارکت و انواع صکوک در بازار سرمایه گام موثری برای افزایش رشد اقتصادی است.

بورس به عنوان یک مرکز تأمین وجوه، سرمایه، پس‌انداز و نقدینگی افراد را از طریق واسطه‌های مالی به سمت سرمایه‌گذاری بلندمدت تولیدی و بازرگانی هدایت می‌کند؛ بنابراین در تامین مالی بنگاه‌های تولیدی از بورس نیازی به خلق نقدینگی نیست بلکه نقدینگی از قبل جذب بازار سرمایه شده و در این بازار وجود دارد.

به گفته محمود نادری، مدیر اداره عملیات بازار باز بانک مرکزی، در اقتصاد ایران یک حوضچه وجود دارد که کل تامین مالی اقتصاد از طریق این حوضچه انجام می‌شود و عنوان آن نقدینگی است. حال اگر تامین مالی از طریق بانک صورت بگیرد این نقدینگی افزایش پیدا می‌کند و حوضچه  بزرگ‌تر می‌شود، اما اگر تامین مالی از طریق بورس صورت بگیرد نقدینگی در این حوضچه می‌چرخد و پول جدیدی خلق نمی‌شود.

محمد خبری‌زاد؛ کارشناس بازار سرمایه در همین باره به خبرنگار ایبنا؛ گفت: زمانی که بنگاه‌های تولیدی درخواست وام می‌دهند، ولی بانک‌ها منابعی کافی در اختیار ندارند مجبور به استقراض از بانک مرکزی می‌شوند که به خلق نقدینگی می‌انجامد، اما در تامین مالی از طریق بورس تقاضا به جایی می‌آید که در آن پول وجود دارد، بنابراین نیازی به خلق نقدینگی نیست.

وی ادامه داد: تامین مالی از طریق بورس مانند سیاست انقباضی یا ضدتورمی عمل می‌کند، چون زمانی که یک شرکت تولیدی اقدام به تامین مالی از بورس می‌کند، پول‌های خلق شده را از کف بازار جمع می‌کند.

مزایای تامین مالی از طریق بورس

به گفته کارشناسان، در حال حاضر بخش عمده ای از تامین مالی بر دوش بانکهاست که باید این رویه اصلاح شود و بازار سرمایه را نیز وارد میدان کرد چرا که مزیت‌های بسیاری دارد.

در همین باره، مرتضی عزتی؛ استاد اقتصاد و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس به خبرنگار ایبنا؛ گفت: نبود واسطه یکی از مزیت‌های تامین مالی از طریق بورس است، یعنی در این نوع تامین مالی مبلغی به جیب دلال نمی‌رود و انحراف منابع نیز وجود ندارد، تامین مالی از بورس در بسیاری از کشور‌های دنیا استفاده می‌شود، البته بورس ایران هنوز ظرفیت‌‎های خود را برای تامین مالی تکمیل نکرده است.

 تأمین مالی اکثر بنگاه‌های تولیدی از شبکه بانکی مشکلاتی را برای بخش واقعی اقتصاد (تولید) ایجاد می‌کند که این مشکلات در زمانی که بانک‌ها با بحران مواجه هستند بیشترمی‌شود؛ بنابراین بهتر است بخشی از نیاز بلند مدت بنگاه‌ها از طریق بازارسرمایه  تأمین شود. اگر تامین مالی از طریق بورس صورت بگیرد تامین مالی از طریق بانک کاهش پیدا می‌کند و از خطرات بروز بحران‌های احتمالی در حوزه بانکی نیز جلوگیری می‌شود.

البته این در حالی است که به گفته مجید عشقی؛ رئیس سازمان بورس؛ کمتر از ۱۰ سال پیش، بازار سرمایه نقش کمرنگی در حوزه تامین مالی داشت اما به مرور این نقش پررنگ‌تر شده، به طوری که تا پایان امسال  تامین مالی از طریق بازار سرمایه به ۸۰۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد.