یوسف تقیزادگان، رئیس اتحادیه طلا، جواهر و نقره مشهد در گفتوگو با خبرنگار ایبنا، در رابطه با نوسانات اخیر بازار ارز و طلا اظهار کرد: در روزهای گذشته مجموعهای از عوامل داخلی و خارجی فضای بازار را تحت تأثیر قرار داده است. بخشی از این نوسانات ناشی از افزایش قیمت جهانی طلا بوده؛ بهگونهای که اونس جهانی پس از دو روز تعطیلی، در نخستین روز کاری با رشد قابل توجه بازگشایی شد.
وی ادامه داد: این افزایش بهطور مستقیم بر قیمت سکه و طلا در بازار داخلی اثر میگذارد؛ زیرا بازار داخلی ناگزیر از همگامی با قیمت جهانی است و امکان فاصلهگذاری پایدار میان قیمت داخل و خارج وجود ندارد.
تقیزادگان افزود: هرگونه اختلاف محسوس میان قیمت داخلی و قیمت جهانی بهواسطه نرخ ارز میتواند انگیزهای برای خروج فیزیکی طلا از کشور و شکلگیری زمینههای قاچاق ایجاد کند؛ بنابراین بازار داخلی همواره به سمت ایجاد تعادل میان قیمت جهانی طلا و نرخ ارز حرکت میکند تا فاصله قیمتی کاهش یابد و از شکلگیری حبابهای غیرمنطقی یا خروج کالا جلوگیری شود.
وی گفت: وقتی نرخ ارز افزایش مییابد و همزمان اونس جهانی نیز رشد کند، مجموع این عوامل به افزایش قیمت طلا و سکه در بازار داخلی منجر میشود. بر همین اساس، قیمت هر گرم طلا نسبت به هفته گذشته رشد داشته و برخی قطعات سکه نیز به رکوردهای جدید نزدیک شدهاند.
رئیس اتحادیه طلا، جواهر و نقره مشهد افزود: نکته مهم این است که بخش مهمی از تغییرات اخیر ماهیت روانی دارد. در شرایطی که شایعات اقتصادی در جامعه منتشر میشود یا موضوعاتی مانند افزایش قیمت بنزین مطرح است؛ انتظارات تورمی افزایش مییابد و این انتظارات خود به محرکی برای رشد تقاضای داراییهایی مانند طلا و ارز تبدیل میشود.
وی ادامه داد: زمانی که کشور از لحاظ اقتصادی و سیاسی با چالشهایی روبهرو است، بخش قابل توجهی از مردم ریسکپذیر برای حفظ قدرت خرید به بازارهای سرمایهای مانند طلا، ارز یا نقره روی میآورند. این رفتار کاملاً طبیعی است؛ اما نکته کلیدی اینجاست که باید این انتظارات و نقدینگی بهدرستی کنترل و هدایت شود.
تقیزادگان در رابطه با نقش کسری بودجه بر بازارها توضیح داد: هرگونه نگرانی درباره عدم تعادلهای مالی دولت میتواند به انتظارات تورمی دامن بزند. فعالان اقتصادی و خانوارها وقتی چنین برداشتهایی داشته باشند، رفتار احتیاطی نشان میدهند و همین رفتار خود به تقویت نوسانات بازار کمک میکند. با این حال، بخش مهمی از این نوسانات قابل مدیریت است و بازار در نهایت با اقدامات سیاستگذار و فروکش کردن هیجانات به سمت تعادل حرکت میکند.
وی افزود: در حوزه سکه نیز موضوع حباب قیمتی اهمیت ویژهای دارد. بخشی از رشد قیمتها ناشی از تفاوت میان بهای ذاتی و بهای معاملاتی سکه است. حباب زمانی ایجاد میشود که عرضه متناسب با نیاز بازار نباشد و تقاضای هیجانی شکل بگیرد. بانک مرکزی بهعنوان متولی ضرب سکه، نقش اصلی را در تنظیم این بازار دارد و میتواند اقدامات بسیار مؤثری انجام دهد.
رئیس اتحادیه طلا، جواهر و نقره مشهد ادامه داد: در سالهای اخیر با توسعه درگاه ملی مجوزها، برخی واحدهای صنفی بدون تجربه کافی وارد خرید و فروش سکه و طلا شدهاند. این موضوع در کنار عرضه محدود برخی انواع سکه، موجب افزایش حباب قیمتی بعضی قطعات شده است؛ بهویژه آنکه در برخی موارد سکههای غیربانکی نیز در بازار عرضه شده که نیازمند ساماندهی و نظارت دقیق است تا از افزایش نوسانات جلوگیری شود.
وی افزود: لازم است همکاری منسجمی میان بانک مرکزی، دستگاه قضایی و نیروی انتظامی شکل بگیرد تا از ضرب و توزیع سکههای غیراستاندارد جلوگیری شود. وجود سکههای غیربانکی باعث بیثباتی قیمت و متضرر شدن مردم میشود. اگر عرضه رسمی سکه افزایش یابد و فرآیند توزیع آن شفاف باشد، حباب قیمتی تا حد زیادی از بین میرود و بازار به تعادل میرسد.
تقیزادگان با اشاره به ظرفیت اتحادیههای صنفی گفت: اتحادیهها آمادگی کامل دارند در چارچوب مقررات با بانک مرکزی همکاری کنند. حتی پیشنهاد شده که واحدهای رسمی دارای مجوز و توان توزیع بالا، در صورت نیاز در فرآیند حراج و پیشفروش سکه مشارکت کنند تا هم بازار تنظیم شود و هم از ایجاد فاصله قیمتی غیرمنطقی جلوگیری شود.
رئیس اتحادیه طلا، جواهر و نقره مشهد در پایان تأکید کرد: بازار طلا و ارز، بازاری حساس و کاملاً مبتنی بر انتظارات است. هرچند عوامل جهانی و نوسانات نرخ ارز اثرگذارند، اما با مدیریت صحیح، تنظیم عرضه و تقاضا، شفافیت اطلاعاتی و کنترل فضای روانی میتوان ثبات بیشتری در بازار ایجاد کرد. هدف همه فعالان این بازار، جلوگیری از آسیب دیدن مردم و فراهم کردن محیطی آرام و قابل پیشبینی برای خرید و فروش است.