به گزارش خبرنگار ایبِنا، محمد شیریجیان؛ معاون اقتصادی بانک مرکزی در خبر ۱۴ شبکه خبر در رابطه با آمار‌های جدید کل‌های پولی کشور، اظهار کرد: عاملی که در میان‌مدت و بلندمدت تاثیر جدی بر تورم دارد خلق نقدینگی بدون پشتوانه و نامتناسب با رشد اقتصادی و واقعیت‌های اقتصادی کشور است. بانک مرکزی با اشراف بر این موضوع در چارچوب برنامه و سیاست کلان تثبیت اقتصادی یکی از محور‌های جدی برنامه خود را مدیریت نقدینگی قرار داده است.
وی افزود: رشد نقدینگی در مردادماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته معادل ۲۶.۹ درصد بوده است که این رقم در مقایسه با آمار مردادماه ۱۴۰۱ نسبت به مردادماه ۱۴۰۰ که ۳۷.۸ درصد بوده بالغ بر ۱۰.۹ درصد کاهش پیدا کرده است که این نوید از بهبود تورم در دوره‌های آتی را می‌دهد.
شیریجیان تصریح کرد: رشد نقدینگی تجمعی در ۵ ماهه نخست امسال معادل ۸.۱ درصد بوده که نسبت به هدفگذاری نرخ رشد نقدینگی در سال جاری بیش از ۲ درصد جلوتر هستیم. رشد نقدینگی در مردادماه نسبت به ابتدای دولت ۱۶ درصد کاهش پیدا کرده است و نقدینگی تورم‌ساز شرایط بهتری را نسبت به ابتدای دوره پیدا کرده است.
معاون اقتصادی بانک مرکزی در رابطه با اقداماتی که برای کاهش رشد نقدینگی انجام شده است، گفت: مجموعه اقداماتی که برای مدیریت نقدینگی انجام داده‌ایم از طریق مجموعه‌ای از سیاست‌های تنظیمی رشد نقدینگی از جمله سیاست کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ها بوده است. کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ها تاثیر جدی بر جلوگیری از خلق نقدینگی بدون پشتوانه داشته است. سیاست تنظیمی دیگری نیز در قالب افزایش سپرده قانونی شبکه بانکی برای مدیریت نقدینگی انجام شده است.
وی تاکید کرد: البته در کنار مدیریت نقدینگی، شبکه بانکی از تامین مالی بنگاه‌های تولیدی نیز غافل نشده است و همزمان با کاهش نرخ رشد نقدینگی اعطای تسهیلات بانکی نیز رشد داشته است. در همین دوره ۵ ماهه که رشد نقدینگی معادل ۲۶.۹ درصد بوده است رشد تسهیلات معادل ۲۶.۳ درصد بوده است و رشد مانده تسهیلات شبکه بانکی معادل ۳۶.۸ درصد بوده که تامین مالی بنگاه‌ها نیز به موقع انجام شود. البته در این راستا از طریق استفاده از ظرفیت تامین مالی زنجیره‌ای نیز به دنبال تامین مالی با کیفیت بالاتر هستیم.
شیریجیان با اشاره به اینکه نقدینگی متغیر معناداری است که در میان مدت و بلند مدت تاثیر جدی بر تورم می‌گذارد، گفت: آثار کاهش رشد نقدینگی در کاهش قیمت‌ها در بازار دارایی‌ها از جمله در حوزه مسکن و خودرو قابل مشاهده است. در طی ماه‌های گذشته شاهد کاهش چشمگیر قیمت‌ها در بازار خودرو بوده‌ایم.
معاون اقتصادی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه چیزی که برای تورم بسیار مهم است نقدینگی بوده و تغییرات پایه پولی دلالتی برای کاهش یا افزایش تورم ندارد، گفت: پایه پولی جزئی از نقدینگی است و چیزی که تورم زاست و در افزایش تورم اثر دارد، نقدینگی است.
وی افزود: آمار‌های پولی سال‌های گذشته نشان می‌دهد که رشد پایه پولی و نقدینگی با یکدیگر متناسب نیست و به طور معمول نقدینگی و پایه پولی تنها در بلند مدت رشد متناسبی با یکدیگر دارند.
شیریجیان تاکید کرد: افزایش پایه پولی ناشی از کسری بودجه دولت نیست. چرا که در ابتدای دولت خالص بدهی دولت به بانک مرکزی معادل ۳.۷ همت بود، اما در فروردین ماه امسال خالص بدهی دولت به بانک مرکزی به منفی ۱۳۳.۹ همت رسیده است. یعنی خالص بدهی دولت به بانک مرکزی از ابتدای دولت تا فروردین ماه امسال حدود ۱۳۷ همت کاهش پیدا کرده است.
معاون اقتصادی بانک مرکزی در رابطه با ناترازی بانک‌ها و اقدامات بانک مرکزی در این حوزه گفت: ناترازی بانک‌ها به واسطه اتخاذ سیاست تنظیمی بانک مرکزی است و بانک‌هایی با ناترازی مواجه هستند که با افزایش سپرده قانونی حساب مازادشان از موجودی کافی برخوردار نیست. وقتی بانک مرکزی سپرده قانونی را افزایش می‌دهد به دلیل کمبود موجودی حساب مازاد بانک‌ها، تامین سپرده قانونی بانک‌ها از حساب مازاد آن‌ها به درستی انجام نمی‌شود. این بخش تبدیل به بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی می‌شود؛ بنابراین افزایش پایه پولی از این ناحیه موجب افزایش نقدینگی نمی‌شود.
وی در رابطه با اصلاح ناترازی بانک‌ها اظهار کرد: بانک مرکزی تمرکز جدی را بر اصلاح ناترازی بانک‌ها از طریق افزایش سرمایه، کاهش تسهیلات غیرجاری و کاهش بدهی دولت به شبکه بانکی دارد. در برنامه هفتم نیز برنامه خوبی را برای کاهش بدهی دولت به شبکه بانکی در نظر گرفته ایم.
معاون اقتصادی بانک مرکزی در بخش دیگری از این مصاحبه به اقدامات سیاستگذار پولی در تامین ارز اربعین اشاره کرد و گفت: خوشبختانه اتفاق خیلی خوبی که در ایام اربعین امسال رخ داد برای یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر، ۱۹۰ میلیارد دینار عراق معادل ۶ همت تامین کردیم که فقط هم به صورت ارز کشور مقصد یعنی دینار پرداخت شد.
وی ادامه داد: با این اتفاق کیفیت تامین ارز برای مردم به مراتب بیشتر از گذشته شد؛ ضمن اینکه سال گذشته این رقم ۲۷۰ هزار نفر بود. همچنین ۴۸ درصد تامین ارز اربعین به صورت غیرحضوری انجام شد.
شیریجیان با اشاره به برنامه جدید بانک مرکزی در راستای تامین نیاز‌های ارزی خرد گفت: این تجربه ارز اربعین مطلع خوبی بود برای دلار زدایی بود. در حال حاضر بخش عمده‌ای از تامین نیاز‌های ارزی کشور یعنی در بخش تجاری به صورت غیردلاری مانند یورو یوآن ین درهم روپیه و روبل انجام می‌شود و آنچه که وابستگی دلار را در تامین نیاز‌های خارجی زیاد کرده است همین تامین نیاز‌های خرد و عمدتا نیاز‌های مسافرتی است.
معاون اقتصادی بانک مرکزی تاکید کرد: برهمین اساس بانک مرکزی با توجه به این تجربه خوب برنامه بسیار جدی در دستور کار قرار داده است مبنی براینکه برای تامین نیاز‌های مسافرتی چه سیاحتی و چه زیارتی از ارز کشور مقصد استفاده شود که شرایط بهتری را برای متقاضیان فراهم می‌کند.این موضوع اتفاق خوبی برای دلار زدایی است.
وی افزود: در حال حاضر این اتفاق در حال انجام است، اما در مقیاس بزرگی که مانند ارز اربعین اتفاق افتاد نیست. با توجه به تجربه خوبی که کسب کردیم. می‌توانیم آن را برای کشور‌های دیگر هم رقم بزنیم.
