به گزارش خبرنگار ایبنا، سیاست تثبیت نرخ ارز به‌عنوان یکی از ابزار‌های کلیدی بانک مرکزی در مقابله با تورم، موافقان و منتقدان خود را دارد. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که اگرچه تثبیت ارزی می‌تواند در کوتاه‌مدت موجب آرامش بازار‌ها شود، اما اجرای موفق آن نیازمند هماهنگی دقیق با سایر سیاست‌های اقتصادی، افزایش درآمد‌های ارزی و کنترل رشد نقدینگی است.
«فرشاد قاسمعلی» کارشناس پولی و بانکی در گفت‌و‌گو با ایبنا با تأکید بر تأثیر مثبت سیاست تثبیت ارزی بر مهار تورم، می‌گوید که این سیاست با حفظ ثبات در نرخ ارز، باعث کاهش هزینه کالا‌های وارداتی شده و از گسترش تورم وارداتی جلوگیری می‌کند. به اعتقاد او، تثبیت ارزی با مدیریت انتظارات تورمی، اعتماد عمومی را تقویت کرده و فشار تقاضا را کاهش می‌دهد.
وی بر نقش درآمد‌های نفتی در موفقیت سیاست تثبیت ارزی نیز تأکید دارد و معتقد است افزایش صادرات نفت موجب تقویت درآمد‌های ارزی کشور و کاهش فشار بر بازار ارز می‌شود. از سوی دیگر، کاهش کسری بودجه با تکیه بر این درآمدها، نیاز دولت به استقراض تورم‌زا را نیز کاهش می‌دهد.
به گفته این کارشناس، ابزار‌هایی مانند اوراق گام و برات الکترونیک نیز می‌توانند با تأمین مالی شفاف و غیرتورمی، به بهبود ساختار مالی کشور کمک کنند.
مزایای بلندمدت و ملاحظات اجرای سیاست تثبیت
«عباس ضیایی نیری» کارشناس اقتصادی هم تثبیت نرخ ارز را سیاست محوری و کارشناسی‌شده بانک مرکزی در سال جاری عنوان می‌کند. به گفته او، تثبیت نرخ ارز با ایجاد قابلیت پیش‌بینی در بازار، به تجارت خارجی ثبات می‌بخشد و ریسک ارزی را کاهش می‌دهد.
وی در گفت‌و‌گو با ایبنا اظهار کرد: اتصال پول ملی به ارز‌های باثبات مانند دلار یا یورو، زمینه‌ساز گسترش تجارت و افزایش درآمد‌های واقعی است، به‌ویژه زمانی که نوسانات ارز اندک باشد.
با این حال، وی هشدار می‌دهد فاصله زیاد میان نرخ رسمی و غیررسمی ارز، موجب بی‌ثباتی در بازار می‌شود. او بر لزوم تثبیت واقع‌بینانه نرخ ارز تأکید کرده و می‌گوید که هرگونه دخالت غیرکارشناسی، چه در قالب افزایش مصنوعی نرخ و چه کاهش آن، می‌تواند منجر به بی‌تعادلی و آسیب به بخش‌های مولد اقتصاد شود.
این کارشناس اقتصادی تأکید می‌کند که سیاست تثبیت تنها زمانی مؤثر خواهد بود که بانک مرکزی به‌صورت فعال جریان نقدینگی را مدیریت کرده و از ایجاد مازاد یا کمبود ارز در بازار جلوگیری کند. او معتقد است بسیاری از کشور‌های دنیا با تثبیت هوشمندانه ارز توانسته‌اند مسیر توسعه اقتصادی خود را هموار کنند.
تثبیت ارزی؛ ابزار کمکی یا راهکار اصلی؟
در مقابل این نگاه مثبت و موافق، «عیسی عباسی» کارشناس پولی و بانکی نیز تأثیر سیاست تثبیت ارزی بر تورم را مشروط می‌داند. از دیدگاه او که در گفت‌و‌گو با ایبنا مطرح شده، عوامل ساختاری مانند کسری بودجه و بی‌انضباطی مالی سهم بیشتری در ایجاد تورم دارند. به اعتقاد او، تنها در صورت کنترل نقدینگی و هدایت اعتبارات به سمت تولید می‌توان انتظار داشت که تثبیت ارزی نقش پررنگ‌تری در مهار تورم ایفا کند.
وی معتقد است که فروش نفت و بهبود چشم‌انداز سیاسی از جمله عواملی هستند که می‌توانند به تقویت ارزش پول ملی و کاهش انتظارات تورمی منجر شوند. او به تأثیر مذاکرات هسته‌ای اخیر اشاره کرده که موجب تقویت قابل توجه ارزش پول ملی شده است.
در مجموع، نظرات کارشناسان نشان می‌دهد که سیاست تثبیت نرخ ارز بخش مهمی از راه‌حل برای مقابله با تورم باشد، اما اجرای موفق این سیاست نیازمند مجموعه‌ای از پیش‌شرط‌هاست؛ از جمله افزایش درآمد‌های ارزی، هماهنگی میان سیاست‌های مالی و پولی و مدیریت دقیق نقدینگی. تجربه کشور‌های موفق نیز گواهی بر آن است که ثبات ارزی تنها در بستر یک ساختار اقتصادی منسجم و واقع‌بینانه می‌تواند به توسعه پایدار بینجامد.
