به گزارش خبرنگار بینالملل ایبنا وبه نقل از گاردین، یادداشتی از کاخ سفید: تورم «کاملاً طبق برنامه پیش میرود»؛ این هفته دولت آمریکا با استناد به جدیدترین دادههای رسمی چنین اعلامی داشت. به گفته دونالد ترامپ، رشد قیمتها اکنون «خیلی پایین» است. اما آمارهای واقعی تصویری کاملاً متفاوت را نشان میدهند.
تنها شش ماه پس از بازگشت به قدرت – تا حدی با وعدهی کاهش سریع قیمتها – ترامپ شاهد اجرای آشفتهی تعرفههایی بر طیف گستردهای از کالاهای وارداتی بوده که به باور بسیاری، اثر معکوسی بر تورم خواهد داشت.
پس از یک وقفه، شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) دوباره در حال افزایش است. در ماه ژوئن، همهچیز از میوه و ماشین لباسشویی گرفته تا لباس و اسباببازی گرانتر شد.
کسبوکارها در آمریکا و سراسر جهان در تلاشاند خود را با اجرای نامنظم و متغیر استراتژی تجاری تهاجمی دولت ترامپ هماهنگ کنند؛ نمایشی روزانه از تهدیدها، هشدارها، ابهام، ضربالاجلها و تعویقها.
به گفته اندیشکده غیرحزبی The Budget Lab وابسته به دانشگاه ییل، میانگین نرخ مؤثر تعرفهها اکنون به ۲۰.۶ درصد خواهد رسید؛ بالاترین سطح از سال ۱۹۱۰. در نهایت، باید کسی این هزینه را بپردازد.
به گفته ترامپ، کشورهایی که هدف قرار گرفتهاند، هزینه را پرداخت خواهند کرد. اما در واقع، این شرکتهای واردکننده مستقر در آمریکا هستند که تعرفهها را میپردازند – و این هزینه معمولاً به مصرفکننده منتقل میشود.
تعرفهها یک بار سنگین هستند. اثر آنها در سراسر زنجیره تأمین حس میشود؛ از تولیدکننده اولیه تا مشتری نهایی. جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، در یک نشست خبری گفت: در تمام طول این زنجیره، همه تلاش میکنند خودشان متحمل این هزینه نشوند.
او اضافه کرد:، اما در نهایت، بخشی از هزینهی تعرفه به مصرفکننده نهایی تحمیل خواهد شد. این چیزی است که شرکتها میگویند. این را دادهها و شواهد گذشته نیز تأیید میکنند؛ بنابراین میدانیم که این اتفاق در راه است.
البته این اثرگذاری فوری نیست. ممکن است اعلام یک تعرفه توسط ترامپ در پلتفرم Truth Social تنها چند دقیقه زمان ببرد، اما اثرات آن ماهها طول میکشد تا در اقتصاد نمایان شود.
برای همین، پاول و فدرال رزرو دست نگه داشتهاند. طی هفت ماه گذشته، در چهار نشست متوالی، سیاستگذاران بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را بدون تغییر نگه داشتهاند. پس از افزایش شدید نرخها برای مقابله با تورم، اکنون منتظرند ببینند تعرفههای ترامپ چه اثری بر قیمتها میگذارد.
قیمتها همچنان در حال افزایشاند و فراتر از هدف ۲ درصدی فدرال رزرو رشد میکنند. مقامات میخواهند بدانند آیا برنامه ترامپ باعث افزایش شتاب این رشد میشود یا نه.
اگر تعرفههای اعلامشده از سوی ترامپ اجرا شوند، طبق مدلسازی موسسه Oxford Economics، رشد اقتصادی آمریکا در سال جاری ۰.۱ واحد درصد و در سال آینده ۰.۳ واحد درصد کاهش مییابد. رایان سوئیت، اقتصاددان ارشد این مؤسسه گفت: فشار بر اقتصاد عمدتاً به تورم هسته مربوط میشود، که موقتاً ۰.۲ واحد درصد بالاتر از سطح پایه فعلی خواهد بود. گرچه افزایش قیمت مصرفکننده اندک است، اما باعث کاهش رشد درآمد قابل خرج مردم و در نتیجه کاهش مصرف خواهد شد.
ترامپ طی حملاتی فزاینده و تلخ، پاول را به دلیل تاخیر زیاد در کاهش نرخ بهره مورد انتقاد قرار داده و مدعی شده است که بیعملی فدرال رزرو به اقتصاد آمریکا لطمه میزند. او که خودش در سال ۲۰۱۷ پاول را بهعنوان رئیس فدرال رزرو منصوب کرده بود، اکنون خواستار استعفای او شده و با تهدید به اخراجش، والاستریت را نگران کرده است.
به گفته بهارات رامامورتی، معاون پیشین شورای ملی اقتصاد در دوران بایدن: اگر جایگزینی برای پاول بیاید که صرفاً مطابق خواستههای ترامپ عمل کند، انتظارات در مورد تورم بلندمدت بهشدت افزایش مییابد و این مسئله در بلندمدت مشکل جدیای برای فدرال رزرو خواهد بود.
دیوان عالی در حکمی در ماه مِی – که مربوط به دو مورد دیگر از اخراجهای ترامپ بود – اعلام کرد رئیس فدرال رزرو طبق قانون از عزل توسط رئیسجمهور محافظت شده و این نهاد را یک نهاد منحصربهفرد نیمهخصوصی توصیف کرد.
ترامپ خود گفته است که احتمال اخراج پاول خیلی کم است، ولی اشاره کرده که شاید به دلیل پروژه بازسازی ۲.۵ میلیارد دلاری ساختمانهای فدرال رزرو، او را برکنار کند. ترامپ گفت: ممکن است در این پروژه فساد وجود داشته باشد.
گفته میشود پاول از بازرس کل بانک مرکزی خواسته است این پروژه را بررسی کند.
پاول قرار است تا ماه مِی در سمت خود باقی بماند و تأکید کرده که این تصمیم تغییر نخواهد کرد. حامیان استقلال فدرال رزرو معتقدند مسأله مهمتر این نیست که آیا رئیسجمهور میتواند او را برکنار کند یا نه، بلکه این است که آیا باید چنین کاری بکند یا خیر.
رامامورتی میگوید: وقتی دیگر نظارت و مهار بانک مرکزی – که میتواند نرخ بهره را برای مهار تورم بالا ببرد – از بین برود، خطر افزایش بیرویه هزینهها و تورم افسارگسیخته بالا میگیرد، و این مسئله اقتصاد آمریکا را برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی کمجذابتر میکند.
به گفته دولت ترامپ، تورم طبق برنامه پیش میرود. اما اقتصاددانها نگراناند که مسیر آن از کنترل خارج شده – و ترامپ هم هیچ تضمینی نمیدهد که اقداماتش اقتصاد را بهطور کامل از ریل خارج نکند.