عقب نشینی اروپا به دنبال تهدید‌های پوتین برای تلافی جویی در برابر مسدود کردن دارایی‌ها

به گزارش خبرنگار بین الملل ایبِنا و به نقل از الجزیره، بحث در اروپا دیگر محدود به نحوه استفاده از دارایی‌های مسدود شده روسیه نیست، بلکه به چگونگی جلوگیری از واکنش روسیه که می‌تواند شرکت‌ها و بانک‌های غربی فعال در روسیه را هدف قرار دهد، گسترش یافته است.

به گزارش فایننشال تایمز، این فضایی است که در پایتخت‌های اروپایی حاکم است، زیرا تهدید‌های مسکو برای تلافی‌جویی در صورت استفاده بروکسل از این دارایی‌ها برای تأمین مالی اوکراین تشدید می‌شود.

هفته گذشته، اتحادیه اروپا موافقت کرد که تقریباً ۲۱۰ میلیارد یورو (حدود ۲۴۶ میلیارد دلار) از دارایی‌های حاکمیتی روسیه را به عنوان بخشی از طرحی برای تأمین مالی وام ۹۰ میلیارد یورویی (۱۰۶ میلیارد دلاری) به کیف در طول دو سال آینده، به طور نامحدود مسدود نگه دارد. هدف، تقویت ظرفیت مالی کیف و تقویت نقش اروپا در مذاکرات صلح به رهبری ایالات متحده است.

مسکو تهدید به واکنش شدید می‌کند

فایننشال تایمز به نقل از مقامات اروپایی گزارش داد که روسیه تهدید کرده است که در صورت استفاده از دارایی‌های حاکمیتی خود برای تأمین مالی اوکراین، «شدیدترین واکنش ممکن» را نشان خواهد داد، تهدیدی که کشور‌هایی از جمله بلژیک، ایتالیا و اتریش را نگران کرده است.

در حالی که مسکو هنوز ماهیت گام‌های بعدی خود را فاش نکرده است، مقامات آگاه از این طرح‌ها می‌گویند که کرملین از قبل گزینه‌هایی را برای تصرف دارایی‌های باقی‌مانده غربی در روسیه بررسی کرده است.

به گفته این روزنامه، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، ماه گذشته طرح‌های اروپایی را «سرقت اموال» توصیف کرد، توصیفی که نشان دهنده آمادگی مسکو برای گذار از تهدید به اقدام است.

بلژیک در مرکز طوفان

این تهدید‌ها در حالی مطرح می‌شوند که رهبران اتحادیه اروپا در بروکسل برای یک اجلاس مهم که به تصمیم‌گیری در مورد تأمین مالی اوکراین طی دو سال آینده اختصاص دارد، گرد هم می‌آیند.

فایننشال تایمز خاطرنشان می‌کند که بلژیک همچنان در برابر فشار برای تصویب وام ۹۰ میلیارد یورویی مقاومت می‌کند، زیرا بخش عمده‌ای از دارایی‌های مسدود شده روسیه در آنجا نگهداری می‌شود.

بارت دی ویور، نخست وزیر بلژیک، گفت که خطر انتقام روسیه علیه کشورش «بسیار زیاد» است و از ۲۶ کشور عضو اتحادیه اروپا خواست تا «تضمین‌های مالی و حقوقی» برای تقسیم بار مسئولیت ارائه دهند.

به گفته مقامات درگیر در مذاکرات، بروکسل خواستار تضمین‌هایی «نامحدود در دامنه و مدت زمان» است که سایر پایتخت‌ها آن را «غیرممکن» توصیف کرده‌اند.

قرار است ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، در این اجلاس شرکت کند تا شخصاً دی ویور را متقاعد کند. در این زمینه، یک دیپلمات ارشد اروپایی به فایننشال تایمز گفت: این یک مسئله حیاتی برای اوکراین است... و بلژیک باید به آن بپیوندد.

یوروکلیر در تیررس

بانک مرکزی روسیه پیش از این دادخواستی را به درخواست ۱۸ تریلیون روبل (۲۲۹ میلیارد دلار) خسارت در دادگاهی در مسکو علیه یوروکلیر، که تقریباً ۱۸۵ میلیارد یورو (۲۱۷ میلیارد دلار) از دارایی‌های حاکمیتی روسیه را در اختیار دارد، ارائه کرده است. اولین جلسه دادرسی برای اواسط ژانویه برنامه‌ریزی شده است.

مقامات بلژیکی معتقدند که یوروکلیر «اولین قربانی» هرگونه اقدام تلافی‌جویانه روسیه خواهد بود، زیرا حدود ۱۷ میلیارد یورو (تقریباً ۲۰ میلیارد دلار) از دارایی‌های مشتریان آن در روسیه مسدود شده و در معرض خطر مصادره است.

دی ویور این ماه در پارلمان بلژیک گفت: استفاده از دارایی‌های مسدود شده توسط یوروکلیر می‌تواند عواقب مخربی برای این کشور و کل اروپا داشته باشد.

شرکت‌های غربی تحت کنترل روسیه

طبق تحقیقات موسسه اقتصاد کیف، که توسط فایننشال تایمز ذکر شده است، ارزش دارایی‌های شرکت‌های غربی در روسیه تا سال ۲۰۲۴ به ۱۲۷ میلیارد یورو (تقریباً ۱۴۹ میلیارد دلار) رسیده است.

مسکو پیش از این دارایی‌های ۳۲ شرکت غربی را مصادره یا مسدود کرده است که منجر به حداقل ۵۷ میلیارد دلار ضرر شده است.

مدیر این موسسه، ناتالیا شاپوال، گفت که دارایی‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و سود شرکت‌هایی که هنوز در روسیه فعالیت می‌کنند «عملاً تحت کنترل دولت روسیه است» و افزود که این شرکت‌ها مجبور به «دست کشیدن از حقوق سرمایه‌گذاری خود» شده‌اند.

طبق فرمانی که پوتین در سپتامبر گذشته امضا کرد، روسیه اکنون می‌تواند شرکت‌های خارجی را از طریق مکانیسم «ملی‌سازی سریع» در پاسخ به آنچه «اقدامات خصمانه» می‌نامد، از جمله مسدود کردن دارایی‌های روسیه در اروپا، توقیف کند.

بانک‌های اروپایی گیر افتاده‌اند و سودشان مسدود شده است

فایننشال تایمز گزارش می‌دهد که ۲۳۱۵ شرکت خارجی همچنان در روسیه فعال هستند، از جمله شعب بانک‌های بزرگی مانند رایفایزن اتریش و یونی کردیت ایتالیا که در طول جنگ سود قابل توجهی کسب کرده‌اند، اما قادر به بازگرداندن آنها به کشور خود نیستند.

شرکت‌های خارجی سال گذشته تقریباً ۱۹.۵ میلیارد دلار سود در روسیه کسب کردند.

آندره‌آ اورچلی، مدیرعامل یونی‌کردیت، به سنای ایتالیا گفت که این بانک با وجود داشتن ۳.۵ میلیارد یورو (۴.۱ میلیارد دلار) سرمایه «گیر افتاده» در روسیه، هیچ برنامه‌ای برای برداشت ندارد و افزود: اگر بانک ملی شود، نقض قانون خواهد بود و من ادعای دائمی علیه دولت روسیه را حفظ خواهم کرد.

برگ برنده روسیه

فایننشال تایمز خاطرنشان می‌کند که روسیه دارایی‌های سرمایه‌گذاران غربی را در حساب‌های «نوع C» که وجوه از آنها قابل برداشت نیست، مسدود کرده است. برآورد‌ها نشان می‌دهد که ارزش این حساب‌ها از مارس ۲۰۲۳ به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

الکساندرا پروکوپنکو، اقتصاددان، گفت که این حساب‌ها «یکی از برگ برنده‌های مسکو» هستند و افزود: «اگر اروپا علیه ذخایر روسیه اقدام کند، روسیه می‌تواند به سادگی وجوه را از حساب‌های نوع C به بودجه منتقل کند» و در زمانی که از کسری بودجه و هزینه‌های دفاعی بالا رنج می‌برد، درآمد مستقیمی برای آن فراهم کند.

فایننشال تایمز هشدار می‌دهد که مسکو همچنین ممکن است به سیلی از دعاوی در دادگاه‌های بین‌المللی متوسل شود.