به گزارش ایبِنا؛ امیرهامونی با تشریح آخرین تغییرات تابلوهای معاملاتی بازار پایه افزود: اگر شرکت‌ها از چتر نظارتی خارج شوند ویا اوراق خارج از فرابورس و بورس معامله شوند با بازار سیاه غیرشفاف و غیرمنتظمی مواجه خواهیم بود که کنترل آن مشکل است.
به گفته مدیرعامل فرابورس ایران، تعداد ۱۴ شرکت از شرکت‌هایی که شرایط انتقال به تابلو "پایه ج" را داشتند با رعایت معیارهای شفافیت در تابلو "پایه ب" باقی مانده‌اند.
وی تصریح کرد: مقرر شده فرابورس ایران با همکاری رایان بورس(متولی سامانه کدال) مهلت‌های قانونی ارسال اطلاعات شرکت‌های موجود در بازار پایه را به هیات مدیره و مدیران آنها از طریق سامانه پیامکی اطلاع‌رسانی کند.
مدیرعامل فرابورس ایران اظهارداشت: بازار پایه مانند بخش مراقبت‌های ویژه برای شرکت‌ها عمل می‌کند. یک سوم از شرکت‌ها در بازار پایه هستند و به لحاظ نظارتی وقت و انرژی زیادی از سازمان بورس و فرابورس می‌گیرند اما باید به این شرکت‌ها اجازه ریکاوری بدهیم.
وی ادامه داد: شرکتی مانند بهپاک که در بازار پایه بوده هم‌اکنون به بازار دوم فرابورس ارتقا یافته است. در واقع فرابورس نقش تسهیل‌گری در ارتقای شرکت‌ها دارد و در این زمینه تلاش می‌کند.
هامونی بیان کرد: بازار پایه بستری ایجاد می‌کند تا سهامداران شرکت‌هایی که قبلا خارج از بورس بوده‌اند را تنبیه نکنیم و فرصتی برای معامله سهمی که دارند را فراهم کنیم.
وی ماهیت بازار پایه را محلی برای ریکاوری و تمرین حضور در بازار سرمایه عنوان کرد و گفت: یک سوم از نمادهای معاملاتی شرکت‌های موجود در بورس و فرابورس در بازار پایه هستند و به لحاظ نظارتی وقت و انرژی زیادی از سازمان بورس و فرابورس می‌گیرند اما باید به این شرکت‌ها اجازه ریکاوری بدهیم. بازار پایه در واقع بستری ایجاد می‌کند تا سهامداران شرکت‌هایی که قبلا خارج از بورس بوده‌اند را تنبیه نکنیم و فرصتی برای معامله سهمی که دارند را فراهم کنیم.
وی با اشاره به اینکه بازار پایه فرابورس با هدف تسهیل ورود شرکت‌های سهامی عام به بازار سرمایه و سهولت در انجام معاملات آنها، فعالیت خود را از نیمه خردادماه سال ۹۰ آغاز کرده است، راه‌اندازی این بازار را در راستای اجرای تبصره بند «ب» ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه عنوان کرد که طبق آن باید تمامی امور مربوط به شرکت‌های سهامی عام از قبیل ثبت، نقل و انتقال، مبادله سهام و ... از طریق بازار سرمایه صورت گیرد.
به گفته مدیرعامل فرابورس ایران، بازار پایه در واقع با هدف کمک به مبادلات سهام شرکت‌هایی که در هیچ یک از بازارهای بورس و فرابورس پذیرفته نشده‌اند، راه‌اندازی شده و با مکانیزم‌های نظارتی که برای آن درنظر گرفته شده موجب می‌شود زیر یک چتر نظارتی معاملات سهام این دسته از شرکت‌ها در یک پلتفرم متمرکز و نه در یک فضای غیرشفاف رقم بخورد.
هامونی با بیان اینکه از خردادماه سال ۹۰ تاکنون بالغ بر ۱۶۰ شرکت در بازار پایه درج شده‌اند که ۵۳ مورد شرکت‌های اخراجی از بورس تهران هستند، مابقی را شرکت‌هایی اعلام کرد که در بورس یا فرابورس پذیرش نشده و صرفا شرکت‌های سهامی عام هستند و به موجب قانون می‌بایست معاملات سهام آنها در بازار پایه انجام شود.
وی در ارائه تصویر کلی از وضعیت شرکت‌های موجود در بازار پایه، برخی از آنها را در زمره شفاف‌ترین شرکت‌های موجود در بازار به لحاظ کیفیت افشای اطلاعات ذکر کرد که همانند فرابورس، بورس کالا، بورس انرژی و سپرده‌گذاری مرکزی کمترین بند اظهارنظر حسابرس در خصوص آنها وجود دارد و بعضی شرکت‌های دیگری نیز که بسیار غیرشفاف هستند و بعضا چندین سال است که نه تنها مجامع خود را برگزار نکرده‌اند بلکه صورت‌های مالی خود را در اختیار عموم قرار نداده‌اند.
برنامه‌های فرابورس برای بهبود کیفیت افشای اطلاعات ناشران بازار پایه
هامونی با اشاره به اینکه تعداد ۱۴ شرکت از شرکت‌هایی که شرایط انتقال به تابلو» پایه ج» را داشتند در مهلت مقرر با رعایت معیارهای شفافیت در تابلو «پایه ب» باقی مانده‌اند، همچنین از درخواست شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه برای پذیرش در تابلو «الف» بازار پایه خبر داد.
وی همچنین درباره اقدامات آتی برای بهبود کیفیت افشای اطلاعات از سوی شرکت‌ها توضیح داد: از آنجا که ناشران باید صورت‌های مالی خود را روی سایت کدال منتشر کنند، برخی از مدیران نسبت به زمانی‌که افشای این اطلاعات روی سایت کدال ضروریست اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند که برای برطرف شدن این مساله با همکاری شرکت رایان بورس قرار است به مدیران و اعضای هیات‌مدیره ناشران این بازار در مهلت‌های زمانی مقرر برای انتشار اطلاعات، پیام اطلاع‌رسانی و یادآوری ارسال شود.
برنامه بعدی که هامونی به آن اشاره کرد مساله ثبت کیفیت افشای اطلاعات در رزومه مدیران و اعضای هیات‌مدیره ناشران بازار پایه بود که به گفته وی در ادامه علاوه بر ناشران بازار پایه شاهد ثبت این ویژگی در رزومه سایر ناشران بورس و فرابورس خواهیم بود.
تفویض مسئولیت توقف و بازگشایی نمادهای بازار پایه به فرابورس ایران از سوی سازمان بورس نیز خبر دیگری بود که مدیرعامل فرابورس آن را اعلام کرد.
هامونی به صحبت‌های اخیر رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در این خصوص اشاره کرد و گفت: همزمان با پیگیری اصلاح دستورالعمل توقف و بازگشایی نمادها در بورس و فرابورس که از سوی سازمان در جریان بوده و طبق آن قرار است نمادی بیش از ۱۰ روز در بازار متوقف نماند، مسئولیت توقف و بازگشایی نمادها در بازار پایه به فرابورس ایران سپرده شده است.
بازار پایه به مثابه بخش مراقبت‌های ویژه برای ریکاوری شرکت‌ها است
بهپاک به عنوان یک شرکت اخراجی از بورس که پس از ورود به بازار پایه با مدیریت صحیح فرایند بازیابی و ارتقای خود را به بازار دوم فرابورس تجربه کرد، مثال عینی از شرکتی بود که هامونی در صحبت‌های خود به آن اشاره کرد و وجود بازار پایه را به مثابه بخش مراقبت‌های ویژه خواند که فرصتی مناسب برای ریکاوری چنین شرکت‌هایی است که به هر دلیل شرایط احراز پذیرش را از دست داده اما می توانند برای بازگشت دوباره به تابلوهای اصلی تلاش کنند.
وی همچنین شرکت‌هایی مانند سرمایه‌گذاری مس سرچشمه، اعتباری ملل و کشت و صنعت شهداب ناب خراسان را در زمره شرکت‌هایی ذکر کرد که شرایط خود را برای ارتقا از بازار پایه به بازارهای اصلی فرابورس به معیارهای مدنظر رساندند و در نهایت طی یکسال اخیر در بازار دوم فرابورس گشایش نماد شدند.
وی ماهیت بازار پایه را محلی برای ریکاوری و تمرین حضور در بازار سرمایه عنوان کرد و گفت: یک سوم از نمادهای معاملاتی شرکت‌های موجود در بورس و فرابورس در بازار پایه هستند و به لحاظ نظارتی وقت و انرژی زیادی از سازمان بورس و فرابورس می‌گیرند اما باید به این شرکت‌ها اجازه ریکاوری بدهیم. بازار پایه در واقع بستری ایجاد می‌کند تا سهامداران شرکت‌هایی که قبلا خارج از بورس بوده‌اند را تنبیه نکنیم و فرصتی برای معامله سهمی که دارند را فراهم کنیم.
چه شرکت‌هایی به تابلو «ج» بازار پایه منتقل شده‌اند؟
به گفته مدیرعامل فرابورس ایران بر اساس زمانبندی اعلام شده مطابق با مصوبه مورخ ۲۵ مردادماه کمیته درج فرابورس ایران نمادهای معاملاتی شرکت‌های پتروشیمی اصفهان، گسترش صنایع پیام، تولید سموم علف کش، گروه صنایع و معادن فلات ایرانیان و شرکت لوله و تجهیزات سدید در پایان معاملات دوشنبه مورخ ۳۰ مردادماه متوقف می‌شوند. همچنین بر اساس طبقه‌بندی جدید در تابلو «ج» بازار پایه این ۴ نماد به همراه نمادهای معاملاتی شرکت‌های تولی پرس، کف، بازرگانی آینده سازان بهشت پارس، بانک شهر، صنایع بسته بندی مشهد، پتروشیمی اصفهان و کارتن مشهد به تابلو پایه ج منتقل می‌شوند و از روز شنبه مورخ چهارم شهریورماه آماده انجام معامله در تابلو «ج» این بازار هستند.
وی ویژگی تابلو «پایه ج» را بازگشایی نمادهایی که مدت‌های زیادی از توقف آنها می‌گذرد عنوان کرد و گفت: نماد شرکت‌ها در این بازار با هر میزان کیفیت افشای اطلاعات مالی بازگشایی خواهد شد که این موضوع به هیچ عنوان نافی مسئولیت مدیران و اعضای هیات‌مدیره شرکت‌ها در خصوص تلاش برای احراز معیارهای مدنظر کمیته درج فرابورس نیست.
تابلوهای بازار پایه مختص چه شرکت‌هایی است؟
هامونی در بخش دیگری از سخنان خود در تشریح تابلوهای معاملاتی این بازار و طبقه‌بندی شرکت‌ها گفت: تابلو «الف» بازار پایه مختص تشکل‌های خود انتظام و نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان بورس از جمله بورس‌ها و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه است. در تابلو ب این بازار نیز شرکت‌هایی که در سال منتهی به دوره رسیدگی، از ضریب نقدشوندگی بالای ۱۰ درصد برخوردار باشند و همزمان در دوره مالی مورد رسیدگی، مفاد «دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان» را به تشخیص کمیته درج رعایت کرده باشند در تابلو پایه ب طبقه‌بندی می‌شوند.
به گفته وی شرکت‌هایی که به تابلو «پایه ج» می‌روند حسابرس در خصوص صورت‌های مالی آنها عدم اظهارنظر یا اظهارنظر مشروط کرده یا در ارائه اطلاعات به سازمان بورس تاخیر زیادی داشته‌اند.
مدیرعامل فرابورس ایران با اشاره به اینکه شرکت‌های درج‌شده در بازار پایه پس از کسب معیار ضریب نقدشوندگی با در نظر گرفتن ۳ متغیر ارزیابی می‌شوند، مرز بین ماندن در تابلو ب بازار پایه یا نزول به تابلو «ج» این بازار را متغیرهای نوع اظهار نظر حسابرس، تعداد دفعات عدم ارائه صورت‌های مالی و مجموع روزهای تاخیر در ارائه صورت‌های مالی برشمرد که به تشخیص کمیته درج فرابورس رتبه‌بندی شرکت‌ها بر اساس این معیارها صورت می‌گیرد.
هامونی با یادآوری اینکه اسفندماه سال گذشته مصوبات مربوط به رتبه‌بندی شرکت‌ها و جایگاه آنها در تابلوهای پایه ب و ج در قالب اطلاعیه‌هایی به عموم و مخاطبان بازار سرمایه اعلام شد، افزود: از اسفندماه پارسال تا پایان مردادماه جاری به این شرکت‌ها مهلت داده شد تا معیارهای مدنظر کمیته درج فرابورس را احراز کنند و طبق آن در رتبه‌بندی صورت‌گرفته تعداد ۱۱ شرکت که اظهارنظر منتشر شده حسابرس نسبت به آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده آنها در سامانه کدال از نوع «عدم اظهارنظر» بود به تابلو پایه ج منتقل خواهند شد.
سهام شرکت‌های «پایه ج» سه روز در هفته معامله می‌شوند
معاون عملیات و نظارت بازار فرابورس ایران نیز در این نشست به چگونگی انجام معاملات در تابلوی «پایه ج» اشاره کرد و دادوستد سهام و حق تقدم خرید سهام در این تابلو را تنها در سه روز معاملاتی هفته شامل روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه ممکن دانست.
به گفته بهنام محسنی معاملات سهام و حق تقدم خرید سهام در این تابلو به صورت عادی و با انجام دو مرحله حراج ناپیوسته صورت می‌گیرد با این تفاوت که نوسان روزانه قیمت سهام دامنه و محدودیتی ندارد، ضمن آنکه معاملات بین دو حراج نیز با قیمت ثابت کشف شده در آخرین حراج ناپیوسته خواهد بود.
وی درباره گشایش نماد شرکت‌ها در تابلو پایه ج نیز گفت: در روز گشایش نماد باید ۰.۰۰۲ سرمایه پایه شرکت یعنی مجموع سهام، حق تقدم خرید سهام و سهام جایزه به شرطی که کمتر از ۱۰۰ هزار سهم و بیشتر از ۱۰ میلیون سهم نشود، معامله انجام گیرد تا کشف قیمت به درستی رقم بخورد.
به گفته وی پس از گشایش نماد از روزهای معاملاتی بعدی محدودیتی در تعداد سهام مورد معامله وجود ندارد و این مصوبه تنها در خصوص روز بازگشایی نماد است.
گفتنی است، ۱۱ شرکتی که در لیست انتقال به تابلو «ج» بازار پایه قرار گرفته‌اند همچنان تا روز شنبه فرصت خواهند داشت نسبت به ارسال مدارک لازم جهت احراز شرایط درج در تابلو «ب» این بازار اقدام کنند، ضمن آنکه نمادهای معاملاتی قابل معامله در تابلو «پایه ب» و «پایه ج» سالانه دو بار توسط کمیته درج در فرابورس ایران مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت و در صورت احراز و یا سلب معیارهای هر یک از تابلوها، انتقال بین تابلوها صورت خواهد گرفت.
