امیر تقی‌خان تجریشی؛ تحلیلگر بازارهای مالی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا با اشاره به سهم ۸۵ درصدی شبکه بانکی در تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی اظهار کرد: برای اینکه تصور صحیحی از موضوع تامین مالی داشته باشیم، بهتر است در گام نخست، تصویر کلانی از این موضوع در سیستم شرکت‌ها و بنگاه‌هایی که در ایران مشغول به فعالیت هستند، ترسیم کنیم. در دنیا تفکیکی میان اینکه چه میزان از منابع مالی مورد نیاز شرکت‌ها از درون شرکت‌ها و چه میزان خارج از آن‌ها فراهم می‌شود، وجود دارد.
او ادامه داد: در کشور‌های توسعه‌یافته تا ۷۰ درصد منابع مالی مورد نیاز شرکت‌ها به صورت داخلی و از مسیر‌هایی همچون سود انباشته و یا حقوق صاحبان سهام تامین می‌شود. در این کشورها تقسیم سود‌ها نسبت به ایران، درصد‌های بسیار پایین‌تری است و بنابراین، این منابع در انجام فرایند تامین مالی به شرکت‌ها کمک می‌کنند. در این کشورها، بخش‌هایی که به تامین مالی از خارج از شرکت‌ها مربوط می‌شود، بسته به نوع اقتصاد آن کشورها، بانک محور یا بازار سرمایه محور است.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه تصریح کرد: بنابراین، در کشور‌های توسعه یافته که به راحتی می‌توانند تسهیلات مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی را فراهم کنند، هر دو مدل بانک محور یا بازار سرمایه‌محور مشاهده می‌شود. برای نمونه، در اقتصاد امریکا سهم بازار پول در تامین مالی خارجی عدد پایینی است، اما این عدد برای کشور‌هایی همچون آلمان و ژاپن سهم جدی دارد و کاملا سیستم تامین مالی آن‌ها براساس بانک است.
او با مدنظر قرار دادن تامین مالی در کشور ایران از سیستم بانکی ابزار کرد: در ایران به دلایل سنتی و مختلفی همچون حمایت‌های سیستم بانکی و نرخ‌های بهره پایین، تقاضا برای این شیوه تامین مالی بالاست. از سوی دیگر، تورم بالا در اقتصاد کشور، جذابیت و علاقمندی برای وام‌ها را افزایش می‌دهد. قیمت پایین وام و از سوی دیگر تورم سبب می‌شود شرکت‌ها بتوانند از فاصله میان این دو بهره اقتصادی ببرند و تقاضا برای وام بانکی افزایش می‌یابد.
تجریشی با اشاره به نظام بدهی در بازار پول، اذعان کرد: در ایران نرخ بهره در طول مدت وام ثابت است و این برای شرکت‌هایی که از تسهیلات بانکی استفاده می‌کنند یک مزیت تلقی می‌شود و ادامه حیات این سیستم، وضعیت را به مرحله‌ای رسانده که پیش‌بینی آن سخت نبوده و آن انباشت دارایی‌هایی است که نقدشوندگی پایینی در بازار پول دارند و بنابراین، امکان اعطای وام کاهش یافته و از طرف دیگر نیز بنگاه‌های اقتصادی تمایل به اخذ وام دارند. در این شرایط، بهتر است سیاست‌گذار منابع و متقاضیان را به سمت بازار سرمایه هدایت کند.
این تحلیلگر بازارهای مالی با بیان اینکه مکانیزم تامین مالی از بازار متفاوت از بازار پول است، عنوان کرد: ابزار‌های جدید در این بازار و مکانیزم تامین مالی از بازار سرمایه متفاوت از بازار پول است؛ همچنین، در این بازار، نرخ تامین مالی نیز براساس مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار شکل می‌گیرد تا بتواند تعادل را ایجاد کند. به دلیل مکانیزم تعادلی که در این بازار است نرخ تامین مالی در بازار سرمایه نسبت به نرخ دستوری حمایتی، واقعی‌تر است و می‌توان عرضه و تقاضا را به تعادل رساند؛ بنابراین، در حال حاضر بنگاه‌های اقتصادی به تامین مالی از طریق بازار سرمایه تمایل پیدا کرده‌اند.
