به گزارش خبرنگار ایبنا و به نقل از وال استریت ژونال؛ بازار اوراق خزانهداری ایالات متحده در نقطه بحرانی تغییرات عمده عرضه-تقاضا قرار گرفته و فدرال رزرو آمریکا نیز با نرخ ۶۰ میلیارد دلار در ماه در حال افزایش داراییهای ترازنامه است. خریداران خارجی که زمانی نقش پررنگی در تامین تقاضای اوراق خزانه داشتند، امروز قابل اتکا نیستند و اشتهایی نسبت به اوراق قرضه آمریکا نشان نمیدهند، این موضوع به ویژه در خصوص چین و ژاپن صادق است.
در همین حین، عرضه اوراق، رکورد شکن شده و تنها در سال جاری ۲ تریلیون دلار بدهی جدید توسط وزارت خزانهداری آمریکا منتشر شده است. این حجم از انتشار اوراق، با اغماض دوره کرونا (سال ۲۰۲۰)، در تاریخ آمریکا بیسابقه است.
برد ستسر (Brad Setser)، کارشناس ارشد شورای روابط خارجی ایالات متحده، متذکر شده که انتشار اوراق آمریکا بسیار بالا رفته و تقاضای خارجی به اندازه کافی همراهی نکرده است. برخی از مشتریان کلیدی، به ویژه چین و ژاپن، به نظر نمیرسد در آینده به طور خالص خریدار باشند.
اوایل ماه جاری حراجی توسط وزارت خزانهداری آمریکا برگزار شد که طی آن اوراق خزانه ۳۰ ساله آمریکا با استقبال متقاضیان مواجه نشد. چرا که سرمایهگذاران از جانب عدمتعادل عرضه-تقاضای آتی بازار اوراق هراسان بوده و تقاضای خود را کاهش دادند. عدهای از نخبگان بازار وال استریت در امر مشاوره به وزارت خزانهداری آمریکا مشغولاند که با عنوان کمیته مشورتی استقراض خزانهداری شناخته میشوند. این کمیته اخیرا کاهش تقاضا از سوی دو خریدار عمده را هشدار داد: یکی از سوی بانکها و دیگری خریداران خارجی.
در ادامه کمیته مشورتی استقراض خزانهداری تصریح کرد: انتظار میرود در میان مدت، تقاضای اوراق خزانه از سوی بانکها و سرمایهگذاران خارجی محدود شود.
در پاسخ به ضعف اخیر تقاضای بازار اوراق خزانه، وزارت خزانهداری ایالات متحده به انتشار اوراق کوتاهمدت روی آورده تا بتواند پایداری را به بازار اوراق آمریکا بازگرداند. لازم به ذکر است، اوراق کوتاهمدت نسبت به اوراقهایی با سررسید بلندمدت، از جذابیت بیشتری برخوردار هستند. بازدهی اوراق خزانه معیار، با سررسید ۱۰ ساله که در ماه اکتبر مرز ۵ درصدی را شکسته بود، اکنون حول نرخ ۴.۴ درصد قرار گرفته است.
با توجه به دادههای انجمن صنعت اوراق بهادار و بازارهای مالی آمریکا میتوان بیان کرد: خریداران خارجی که شامل سرمایهگذاران خصوصی و بانکهای مرکزی سراسر جهان هستند، اکنون ۳۰ درصد از کل اوراق خزانهداری آمریکا را تحت مالکیت دارند. مقدار مشابه در دهه گذشته میلادی ۴۳ درصد بوده که کاهشی چشمگیری را در استقبال از اوراق مخابره میکند.
با توجه به دادههای منتشر شده توسط وزارت خزانهداری آمریکا در روز پنجشنبه، مالکان فرامرزی اوراق خزانه ایالات متحده، به طور خالص ۲.۴ میلیارد دلار اوراق بلندمدت خزانهداری را تا ماه سپتامبر فروختهاند. بدین ترتیب اوراق خزانه آمریکا تنها ۶.۵ تریلیون از سبد دارایی آنها را تشکیل میدهد. همچنین به استناد دادههای شورای روابط خارجی آمریکا، در مقیاس بازههای ۱۲ ماهه میتوان بیان کرد: سرعت خرید خارجی اوراق در ماههای اخیر کاهشی ۱۰۰ میلیارد دلار نسبت به سال گذشته تجربه کرده است. به عبارت دیگر، سطح معاملات خارجی اوراق خرانه آمریکا در سال گذشته ۴۰۰ میلیارد دلار بوده که در ماههای اخیر این رقم به ۳۰۰ میلیارد دلار افت رسیده است.
جریان خرید و فروش خارجی اوراق خزانهداری ایالات متحده
در این راستا مشهود است، ساختار تقاضای اوراق خارج از ایالات متحده تغییر جهت داده است. با توجه به دادههای گلدمن ساکس، در طی ۱۲ ماه اخیر سرمایهگذاران اروپایی ۲۱۴ میلیارد دلار اوراق خزانه خریداری کردند. همچنین کشورهای حوزه آمریکا لاتین و آسیای جنوب غربی که با درآمدهای نفتی سرشار مواجه شدند، خرید خود را افزایش دادند. این دو عامل موجب شد ۱۸۲ میلیارد دلار از کمبود تقاضای چین و ژاپن جبران شود.
پراوین کوراپاتی (Praveen Korapaty)، استراتژیست ارشد نرخهای بهره در گلدمن ساکس، گفت: گرچه مدیران برخی شرکتهای دارایی انگلیسی و سوئیسی خریدهای خود را از اوراق خزانه آمریکا افزایش دادهاند، اما تقاضا از سوی سرمایه گذاران خصوصی اروپا برای جبران تغییرات ساختاری بلندمدت در تقاضای خارجی اوراق خزانه کافی نخواهد بود.
وی در ادامه افزود: سوال مهم این است که آیا اکنون شاهد تغییر روند شدید بازار اوراق خزانهداری آمریکا هستیم یا خیر. پاسخ این سوال نیز واضح است، تملک خارجی اوراق خزانهداری به روند نزولی خود ادامه میدهد و در چشمانداز به نظر نمیرسد این حقیقت تغییر شگرفی را تجربه کند.
تحلیلگران میگویند: خریداران پراشتهای اوراق خزانه در سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰، اکنون موضع قوی در تقاضای اوراق ایالات متحده اتخاذ نکردهاند. بنظر میرسد تخریب شدید ارزش دلار آمریکا، علت اصلی کاهش جذابیت اوراق قرضه ایالات متحده از سوی چین و ژاپن باشد، بدین ترتیب سطح داراییهای این دو کشور از اوراق آمریکا ثابت مانده یا حتی در مواردی کاهش یافته است. کشورهای مذکور، فروش اوراق خزانهداری آمریکا را وسیلهای برای افزایش ارزش پول ملی خود استفاده کردند و با فروش اوراق خزانه آمریکا در مقابل ارزهای داخلی، به تقویت ارزش پول ملی خود کمک کردند.
با این وجود، کشور چین در حال کاهش وزن اوراق خزانه آمریکا در سبد دارایی خود است و به عنوان جایگزین، به سمت اوراقهایی همچون Freddie Mac رفته که به پشتوانه اوراق خزانه آمریکا، بهرههای بیشتری را پیشنهاد میدهند. با توجه به دادههای کمیته روابط خارجی آمریکا، در ۱۲ ماهه منتهی به ماه آگوست، چین به طور خالص حدود ۳۲ میلیارد دلار از این نوع اوراق را با اوراق خزانهداری جایگزین کرده است.
سرمایهگذاران خصوصی ژاپن، شامل بانکها، صندوقهای بازنشستگی و بیمه، منبع نگرانی هستند. بسیاری از آنها حجم بالایی از سرمایهگذاری را در اوراق خزانهداری آمریکا انجام داده اند، تا از نرخهای بسیار پایین بازده و گاها منفی ژاپن، گریز داشته باشند. با احصای سرمایهگذاران خصوصی و بانک مرکزی ژاپن، این کشور بزرگترین نگهدارنده اوراق قرضه ایالات متحده بوده که دارایی آن ارزشی یک تریلیون دلاری را داراست.
بانک مرکزی ژاپن سرانجام اجازه افزایش بازده اوراق قرضه دولتی ژاپن را در راستای مقابله با روند ضدتورمی خود داد، این روند موجب شد سرمایهگذاران بیشتر به خرید اوراق دولتی ژاپن گرایش پیدا کنند. تا کنون، اقدام بانک مرکزی ژاپن موجب تغییر شدید تقاضای اوراق خزانه نشده است. اما موضع معاملهگران ژاپنی که در سال گذشته خالص فروشنده بود، در سال ۲۰۲۳ به خالص خریدار تبدیل شده است.
ماساتوشی یامائوچی (Masatoshi Yamauchi)، کارشناس اجرایی در شرکت مدیریت دارایی All Nippon که مشتریان اصلی آن بانکهای محلی هستند گفت: بانکهای ژاپنی همچنان به سرمایهگذاری در اوراق خزانه آمریکا ادامه دادند، اما اوراقی با سررسیدهای کوتاهتر و بدون پوشش ریسک نرخ ارز که اکنون برای معاملهگران ژاپنی بسیار هزینهبر است. در هر صورت، وی هشدار داد ممکن است به زودی این گروه نیز اشتیاق خود را نسبت به اوراق آمریکا از دست دهند.
وی افزود: سبد دارایی این دسته از معاملهگران در حال اشباع شدن از اوراق خزانه آمریکا بوده و همزمان نرخهای بازده اوراق ژاپن برای آنها جذابیت بیشتری پیدا کرده است.
گفتنی است در این خصوص میتوان گزارش «سلاح آمریکا ازکار میافتد؟ / پایانی برای بلعیدن ثروت ملل» را مطالعه کرد. در این نوشته به عواملی که موجب تحولات ساختاری بازار اوراق خزانهداری آمریکا شده همراه با اثرگذاری آن بر نظام مالی جهان و سواستفادههای آمریکا از این نهادهای بینالمللی اشاره شده است.