کتاب «سوخت انتظارات» که به بررسی ریشههای نفتی تورم و تورم انتظاری در اقتصاد ایران میپردازد، از سوی انتشارات موسسه مطبوعاتی بازار پول و ارز منتشر شده است. این کتاب با مقدمهای از دکتر مسعود نیلی در پنج فصل و 176 صفحه ضمن بررسی سهم و نقش نفت در اقتصاد ایران، از زاویه دیگری که همان نفت است به پدیده انتظارات تورمی پرداخته است. لنگر انتظارات تورمی در اقتصاد ایران به رفتار نرخ ارز مرتبط بوده و نرخ ارز نیز خود، به صادرات نفت وابسته است. بنابراین، به نظر میرسد موضوع تورم و انتظارات تورمی در ایران موضوعی از جنس اقتصاد انرژی است و از ریشههای نفتی تغذیه میشود. در این کتاب که توسط دکتر سیاب ممی پور دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی تهران، نوشتهشده تلاش شده است علل تورم با منشأ نفتی موردبحث و بررسی قرار گیرد. برای این منظور، مکانیسمهای افزایش یا ماندگاری تورم از کانال درآمدهای نفتی بهتفصیل اشارهشده و در ادامه به چگونگی شکلگیری انتظارات تورمی ناشی از وابستگی به درآمدهای نفتی پرداختهشده است. درنهایت، راهکاری عملیاتی جهت رهایی از آثار تورمی درآمدهای نفتی ارائهشده است. بدیهی است که وابستگی تاریخی هر اقتصادی به منابع نفتی باعث میشود هرگونه اصلاحی در بهرهبرداری از منابع نفتی، با مانع خودساخته و مقاومی بنام ساختارها و نهادهایی مواجه شود که بر پایه و اساس منابع نفتی شکلگرفتهاند. بنابراین، رویکرد اصلاحی در کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و کنترل ریشههای نفتی تورم مستلزم اتخاذ یک رویکرد اصلاح تدریجی خواهد بود. البته تحریمهای نفتی سالهای اخیر نیز میتواند این رویکرد اصلاحی را هم ضروریتر ساخته و هم بر سرعت فرایند اصلاح کمک کند.