به گزارش ایبنا، در حالی که افغانستان در سالهای اخیر وارد دورهای تازه از تحرک اقتصادی و رونق فعالیتهای عمرانی شده است، دو تن از رؤسای اتاقهای مشترک بازرگانی ایران بر ضرورت تغییر رویکرد تهران در تعاملات اقتصادی با کابل تأکید میکنند. به باور آنان، امروز فرصت طلایی حضور در بازار افغانستان است؛ فرصتی که اگر مانند برخی بازارهای گذشته از دست برود، بعدها حسرت آن باقی خواهد ماند.
محمود سیادت، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان، معتقد است که راه حضور پایدار ایران در اقتصاد افغانستان دیگر صرفاً صادرات کالا نیست؛ بلکه سرمایهگذاری مشترک شرط اصلی بهرهمندی از ظرفیتهای رو به رشد این کشور است.
وی میگوید: افغانستان اکنون در حوزههایی مانند معدن، کشاورزی، دامپروری و باغداری، فرصتهای قابل توجهی ایجاد کرده و امنیتی که امروز در این کشور برقرار است، در چهار دهه گذشته سابقه نداشته است. در همین حال، کشورهای مختلف از چین و ترکیه گرفته تا ازبکستان و قطر در حال گسترش فعالیتهای اقتصادی و صنعتی خود در افغانستان هستند و ایران، با وجود سابقه طولانی روابط اقتصادی، فعلاً حضور کمرنگی در این میدان دارد.
سیادت تأکید میکند که ایران نه تنها به سرمایهگذاری نیاز دارد بلکه باید در خدمات فنی و مهندسی نیز فعال شود؛ حوزهای که به گفته وی تقریباً هیچ سهمی در افغانستان ندارد.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان حتی از مشکلات داخلی برای فعالان این بخش گلایه میکند؛ از جمله اینکه کسانی که برای ارائه خدمات مشاوره یا فنی به افغانستان میروند، هنگام بازگشت با قوانین مالیاتی سختگیرانه روبهرو میشوند و به جای تشویق، جریمه میشوند.
وی راهحل را در حمایت جدیتر دولت، فعالتر شدن صندوق توسعه صادرات و همچنین راهاندازی دفتر بازرگانی و مشاوره ایران در کابل میداند تا مسیر حضور بخش خصوصی هموارتر شود.
در سوی دیگر، عبدالحکیم ریگی، رئیس اتاق مشترک ایران و پاکستان نیز تعامل اقتصادی با افغانستان را نیازمند تغییر نگاه میداند، اما از زاویهای متفاوت و معتقد است که تجارت باید دوطرفه شود.
وی میگوید روابط تجاری ایران و افغانستان طی ۳۰ سال اخیر عمدتاً به نفع صادرات ایران بوده و واردات از افغانستان سهم اندکی داشته است.
ریگی تأکید میکند که برای ایجاد توازن و پایداری در روابط، باید زمینه واردات محصولات معدنی، کشاورزی، دامی و خشکبار از افغانستان فراهم شود و موانع تعرفهای و مجوزهای زائد حذف گردد.
ریگی نقطه ضعف مهم دیگری را نیز گوشزد میکند و میگوید: زیرساختهای ناکافی در مرز میلک از جمله این نقاط ضعف است.
به گفته وی، افغانستان کشوری محصور در خشکی است و با توجه به چالشهایی که با پاکستان دارد، بهترین مسیر دسترسی آن به آبهای آزاد، مسیر میلک – چابهار است. اما برای استفاده از این فرصت، مرز میلک باید از نظر امکانات پایانهای، گمرکی و امنیتی تقویت شود، پل دوم آن هرچه سریعتر ساخته شود و مرز به صورت ۲۴ ساعته فعال باشد.
ریگی همچنین تأکید میکند که بندر چابهار و منطقه آزاد سیستان میتوانند به هاب ترانزیتی منطقه تبدیل شوند، به شرط آنکه امکانات انبارداری و بارانداز بزرگ در آن ایجاد و خط ریلی چابهار – مشهد تا مرز میلک امتداد یابد.
نظرات این دو فعال اقتصادی نشان میدهد که ایران برای حفظ جایگاه خود در افغانستان باید در چند محور اقدام کند تشویق سرمایهگذاری مشترک، تقویت خدمات فنی و مهندسی، توسعه واردات و تسهیل تجارت دوطرفه، و ارتقای زیرساختهای مرزی و ترانزیتی.
افغانستان امروز به گفته آنان یک کارگاه بزرگ صنعتی است و ایران اگر میخواهد سهم واقعی خود را در این بازار داشته باشد، باید هرچه زودتر رویکردی فعالتر و آیندهنگرانهتر در پیش بگیرد.
منبع: فارس