در موسسه مطبوعاتی بازار پول و ارز تهیه شد؛
به گزارش ستادخبری هشتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت، حجتالاسلام سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و نظریهپرداز بانکداری اسلامی با اشاره به ذات و ماهیت اصلی ارزهای رمزینه گفت: تا چندی قبل با پولهایی مواجه بودیم و هستیم که یا ارزش ذاتی دارند، یا ترکیبی از ارزش ذاتی و اعتبار هستند و یا محض اعتبار. لکن یک پشتوانه معتبری پشت آن هست که مسئولیت کار را برعهده گرفته و اصطلاحاً مدافع ارزش پول محسوب میشود که در مواقع خاصی هم مسئولیتش را به شکلهای مختلف ایفا میکند.
وی با اشاره به شکل گیری رمزارزها در سال های گذشته، افزود: در دهۀ اخیر یک جهش جدیدی در حال شکل گرفتن بوده و آن این است که پولی دارد به وجود میآید که پشتوانه معتبر خاصی ندارد و اعتبارکننده، مسئولیتی در قبال اعتبارش ندارد و آن پولهای مجازیای است که امروزه مطرح شده است. وقتی با توجه به اطلاعات موجود تحلیل میکنیم، این پولها که اکنون سرشاخهشان بیتکوین است، یک رمز الکترونیکی و اینترنتی است که در اختیار فرد گذاشته میشود و فرد خود با روشی آن را خلق میکند و یا در مبادلهای و یا با دادن پول دیگری آن را به دست میآورد.
عضو شورای فقهی بانک مرکزی در خصوص مبنای شرعی بیت کوین و سایر رمزارزها، گفت: بنده فعلا بیتکوین را نه پول، بلکه هیچچیز نمیدانم. چون پول باید قوامی داشته باشد که بتوان سایر داراییها را براساس آن ارزشگذاری کرد. شیئی که ارزشش در طول یک سال نوزده برابر جابجا شود، نشان میدهد ماهیت این به اصطلاح پول، قابلیت آن را ندارد که به عنوان معیار و متری برای سنجش داراییها به کار گرفته شود.
این نظریه پرداز بانکداری اسلامی همچنین در ادامه تصریح کرد: پولهای سابق یا ارزش ذاتی دارند یا ارزش اعتباری و ارزش اعتباریشان هم به آن ارزشِ عاملِ اعتباردهنده (مُعتبِر) و میزان فعالیتهای آن در حمایت از این پول است.
وی با طرح چند پرسش اساسی درباره ارزهای مجازی، گفت: اینجا ما با یک سؤال جدی مواجه هستیم که ناشر پول مجازی کیست؟ اعتباردهندۀ به این پول کیست؟ چه مسئولیتهایی در قبال این پول برعهده گرفته است؟ و چه حمایتهایی میتواند از آن داشته باشد؟ به عنوان مثال اگر همین سال ۹۶ را در نظر بگیرید، این پول (بیتکوین) از حدود هر واحد هزار دلار به ۱۹۰۰۰ دلار رسیده و آن را رد کرده است و هر روز دارد رکوردشکنی میکند که نشاندهنده این است که پشت آن یک حامی که بتواند از این پول حمایت کند، یا موجود نیست یا قدرتش را ندارد.
موسویان با بیان اینکه پول یک شاخص، معیار و وزنه است،افزود: همانطور که ما با متر، کالاهای متری را اندازهگیری میکنیم، میخواهیم با پول ارزش داراییها را حفظ نماییم. یک پول بالأخره باید ثبات داشته باشد ولو ثبات نسبی. باید ثباتی داشته باشد که داراییها و سایر کالاها و خدمات و سرمایهها بر اساس آن ارزشگذاری شوند.
این عضو شورای فقهی بانک مرکزی بار دیگر به بیت کوین اشاره و تاکید کرد: بر این اساس همانطور که بیتکوین در شبکههای مجازی به پول رمزی معروف شده است، بنده گاهی از آن به عنوان پول مرموز نام میبرم. در عین حال که رمزی است، مرموز هم هست، زیرا ابعادش شناخته شده نیست.
وی ادامه داد: بیتکوین دیگر از حالت پول بودن خارج و تبدیل به یک وسیله سرمایهگذاری و بورسبازی شده است. در حال حاضر شما از هر ایرانیای که به دنبال سرمایهگذاریهای هیجانی است بپرسید، میگوید بهترین گزینه، سرمایهگذاری بر روی بیتکوین است.
عضو شورای فقهی بانک مرکزی در ادامه افزود: وقتی صحبت از پول اعتباری میکنیم، بحث کاغذ نیست؛ بحث ما اعتماد عمومی و ایجاد مال عمومی است. اگر شما توانستید یک مال عمومی طراحی کنید که مردم حاضر باشند به صورت مستمر و گسترده در مقابلش مالشان را بدهند، در آن صورت پول در جامعه شکل میگیرد و این با اقبال سرمایهگذاریِ یک گروه ریسکپذیر در جامعه فرق میکند.
وی درباره وجود نهادی برای تحقیق در خصوص پولهای مجازی اظهارداشت: مرکز موضوعشناسی احکام که چند سال است در قم فعالیت دارد. آنجا یکی از موضوعاتِ در دست بررسی همین بیتکوین و پولهای مجازی است که مرتب از دفاتر مراجع تقلید استفتاء میکنند و به آنجا ارجاع میدهند.
